Öz
Bu araştırmanın amacı evli kadınların üreme sağlığı koruyucu tutumlarının cinsel yaşamları üzerine etkisini belirlemektir. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte yapılan çalışmaya, Karadeniz Bölgesi’ndeki bir hastanenin, Jinekoloji Polikliniği’ne başvuran 320 evli kadın alındı. Araştırmanın verileri, Veri Toplama Formu, Evli Kadınların Üreme Sağlığını Koruyucu Tutumlarını Belirleme Ölçeği (ÜSBÖ) ve Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği (ACYÖ) kullanılarak yüz yüze görüşme tekniği ile toplandı. Çalışmanın analizinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler ve parametrik testler kullanıldı. Katılımcılardan bilgilendirilmiş yazılı onamları, ölçeği geliştiren kişilerden ölçek kullanım izni ve etik kurul izni alındı. Yapılan çalışmada ÜSBÖ puan ortalaması 122.91±23.88, ACYÖ puan ortalaması 18.76±5.63 bulundu. Kadınların %94.1’inin cinsel yaşamlarında sorun yaşadıkları saptandı. Kadınların ACYÖ puan ortalamaları ile ÜSBÖ puan ortalamaları arasında ters yönlü orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu (r=-0.469). Kadınların yaş, eğitim durumu, eş eğitim durumu, meslek, eş mesleği, genital bölge temizlik yöntemi, iç çamaşırı değiştirme sıklığı, adet döneminde banyo yapma durumu, genital hijyen hakkında bilgi alma durumu, ölü doğum hikayesi, menopoz durumu ve cinsel ilişki sıklığı ile ÜSBÖ ve ACYÖ puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05). Kadınların çocuk sahibi olma durumu ile ACYÖ puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0.05). Kadınların üreme sağlığı koruyucu tutum ve davranışları arttıkça cinsel yaşamlarının olumlu etkilendiği bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bozdemir, N., & Özcan, S. (2011). Cinselliğe ve cinsel sağlığa genel bakış. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 5(4), 37-46.
- Clayton, A.H. (2010). The pathophysiology of hypoactive sexual desire disorder in women. International Journal of Gynecology & Obstetric, 110(1), 7-11.
- Demirbağ, BC., Çan, G., Köksal, İ., & Kaya, S. (2013). Üreme sağlığını koruma ve geliştirmede farklı yaklaşım: anne eğitiminin kızlarına aktarılmasının değerlendirilmesi. Electronic Journal of Vocational Colleges, 3(1), 136-148.
- Demirci, H. (2004). Promoting reproductive health preventive behaviours in married women workers. [Doctoral thesis, İstanbul University Institute of Health Sciences]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 156335).
- Demirci, H., & Güngör, İ. (2005). Üreme sağlığı hizmetlerinde sağlık eğitiminin yeri ve önemi. İstanbul Üniversitesi Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi, 13(55), 171-178.
- Er, S., Şen, S., Taşpınar, A., Şirin, & Taf, A. (2008). Lisansüstü eğitime devam eden evli kadınların üreme sağlığı sorunları ve etkileyen faktörler. Preventive Medicine Bulletin, 7(3), 231-236.
- Erbil, N., & Göktaşlar, Z. (2010). Evli kadınların üreme sağlığını koruyucu tutumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Gynecology Obstetrics, 20(5), 295-303.
- Esen, E., & Siyez, D.M. (2017). Cinsel sağlık eğitimi programının 9. Sınıf öğrencilerinin cinsel sağlık bilgi düzeyleri ve tutumlarına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 560-580.
- Gökalp, S. (2019). Evli kadınlarda üreme sağlığı sorunlarında sağlık arama davranışları. [Master’s thesis, Medipol University]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 573315).
- Karakoyunlu, F., & Öncel, S. (2014). 15-49 yaş grubu evli kadınlarda cinsel işlev bozukluğu görülme sıklığı. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 6(2), 63-74.
- Kavak, O., Saruhan, A., Er, S., Şen, E., & Sevil, Ü. (2010). Gebelerin genital hijyen davranışlarının belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 26(1),53-63.
- Kılınç, N. Ö., & Hacıalioğlu, N. (2021). The Effect of Training Given According to the Health Promotion Model on Women's Reproductive Health Attitudes and Self-efficacy. International Journal of Nursing, 8(2), 70-81.
- Koç, Ö.D. (2009). Women's partners using Koitus İnterruptus (Withdrawal) as a method of family planning, sexual function and consultancy requirements. [Master’s thesis, Marmara University Institute of Health Sciences]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 267628).
- Koluaçık, S., Güneş, G., & Pehlivan, E. (2010). İnönü üniversitesi öğrencilerinin üreme sağlığı konularında bilgi ve düzeyleri ve hizmetten beklentileri. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 174(1), 7-14.
- Koştu, N., & Taşçı, KD. (2009). 15-49 yaş evli kadınların üreme sağlığını koruyucu tutumlarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 91-97.
- Palas, P. (2008). The effects of being in prison on womens genital hygiene practical. [Master’s thesis, Adnan Menderes University Institute of Health Sciences]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 224749).
- Pınar, G., Doğan, N., Ökdem, Ş., Algıer, L., & Öksüz, E. (2009). Özel bir üniversitede okuyan öğrencilerin cinsel sağlıkla ilgili bilgi tutum ve davranışları. Tıp Araştırmaları Dergisi, 7(2), 05-113.
- Siyez, D., & Siyez, E. (2009). Üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklara ilişkin bilgi düzeylerinin incelenmesi. Türk Üroloji Dergisi, 35(1),49-55.
- Soykan, A. (2004). The reliability and validity of arizona sexual experiences scale in Turkish ESRD patients undergoing hemodialysis. International Journal of Impotence Research, 16(6),531-534.
- Temel, M., & Metinoğlu, M. (2007). Tekirdağ iline bağlı I ve IV nolu sağlık ocaklarına başvuran 15-49 yaş kadınlarınlarda genital hijyen uygulamalarının incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi, 15(59),91-99.
- Tuğut, N., & Gölbaşı, Z. (2014). Cinselliğin değerlendirilmesi: hemşireler için öneriler ve klinik stratejiler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 11(2), 59-64.
- Türk, R., & Erkaya, R. (2019). Primipar kadınların doğum sonu cinsel yaşamlarının değerlendirilmesi, Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 15,144-166.
- Ülkü, S. (2010). The effects of health education to vaginal douching practises of 15-49 years old women in Yenidoğan Health Center in Kütahya. [Master’s thesis, Eskişehir Osmangazi University Institute of Health Sciences]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 260748).
- Yaşar, H., Özkan, L., & Tepeler, A. (2010). Kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluklarına güncel yaklaşım. Klinik ve Deneysel Araştırmalar Dergisi, 1(3), 235- 240.
Öz
The aim of this study is to determine the effect of reproductive health protective attitudes of married women on their sexual lives. 320 married women who were admitted to the gynecology policlinics of a hospital in the Black Sea Region, were recruited for this descriptive and correlational study. The data were collected using the Descriptive Information Form, the Reproductive Health Protective Attitudes of Married Women (RHPAS), and the Arizona Sexual Experiences Scale (ASEX). The descriptive statistical methods and parametric tests were utilized in the analysis of analyze the data. Informed written consent was obtained from the participants, and permission to use the scale and ethics committee approval were received. The mean score was 122.91±23.88 for the structured RHPAS and 18.76±5.63 for the ASEX. 94.1% had problems in their sexual lives. A moderately negative but statistically significant correlation was determined between the mean scores of the ASEX and RHPAS (r=-0.469). The difference between women’s age, education level, their partners’ education level, their occupation, their partners’ occupation, the genital area cleaning method, their underwear change frequency, how they take a bath during their menstrual period, getting information about genital hygiene, their experiences with stillbirth, menopausal status, and sexual intercourse frequency and mean scores for RHPAS and ASEX were determined to be statistically significant (p<0.05). The difference between having children and the mean score of the ASEX was also found to be statistically significant (p<0.05). As women’s protective attitudes and behaviors towards their reproductive health improved, it is found that their sexual lives were affected positively.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bozdemir, N., & Özcan, S. (2011). Cinselliğe ve cinsel sağlığa genel bakış. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 5(4), 37-46.
- Clayton, A.H. (2010). The pathophysiology of hypoactive sexual desire disorder in women. International Journal of Gynecology & Obstetric, 110(1), 7-11.
- Demirbağ, BC., Çan, G., Köksal, İ., & Kaya, S. (2013). Üreme sağlığını koruma ve geliştirmede farklı yaklaşım: anne eğitiminin kızlarına aktarılmasının değerlendirilmesi. Electronic Journal of Vocational Colleges, 3(1), 136-148.
- Demirci, H. (2004). Promoting reproductive health preventive behaviours in married women workers. [Doctoral thesis, İstanbul University Institute of Health Sciences]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 156335).
- Demirci, H., & Güngör, İ. (2005). Üreme sağlığı hizmetlerinde sağlık eğitiminin yeri ve önemi. İstanbul Üniversitesi Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi, 13(55), 171-178.
- Er, S., Şen, S., Taşpınar, A., Şirin, & Taf, A. (2008). Lisansüstü eğitime devam eden evli kadınların üreme sağlığı sorunları ve etkileyen faktörler. Preventive Medicine Bulletin, 7(3), 231-236.
- Erbil, N., & Göktaşlar, Z. (2010). Evli kadınların üreme sağlığını koruyucu tutumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Gynecology Obstetrics, 20(5), 295-303.
- Esen, E., & Siyez, D.M. (2017). Cinsel sağlık eğitimi programının 9. Sınıf öğrencilerinin cinsel sağlık bilgi düzeyleri ve tutumlarına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 560-580.
- Gökalp, S. (2019). Evli kadınlarda üreme sağlığı sorunlarında sağlık arama davranışları. [Master’s thesis, Medipol University]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 573315).
- Karakoyunlu, F., & Öncel, S. (2014). 15-49 yaş grubu evli kadınlarda cinsel işlev bozukluğu görülme sıklığı. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 6(2), 63-74.
- Kavak, O., Saruhan, A., Er, S., Şen, E., & Sevil, Ü. (2010). Gebelerin genital hijyen davranışlarının belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 26(1),53-63.
- Kılınç, N. Ö., & Hacıalioğlu, N. (2021). The Effect of Training Given According to the Health Promotion Model on Women's Reproductive Health Attitudes and Self-efficacy. International Journal of Nursing, 8(2), 70-81.
- Koç, Ö.D. (2009). Women's partners using Koitus İnterruptus (Withdrawal) as a method of family planning, sexual function and consultancy requirements. [Master’s thesis, Marmara University Institute of Health Sciences]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 267628).
- Koluaçık, S., Güneş, G., & Pehlivan, E. (2010). İnönü üniversitesi öğrencilerinin üreme sağlığı konularında bilgi ve düzeyleri ve hizmetten beklentileri. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 174(1), 7-14.
- Koştu, N., & Taşçı, KD. (2009). 15-49 yaş evli kadınların üreme sağlığını koruyucu tutumlarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 91-97.
- Palas, P. (2008). The effects of being in prison on womens genital hygiene practical. [Master’s thesis, Adnan Menderes University Institute of Health Sciences]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 224749).
- Pınar, G., Doğan, N., Ökdem, Ş., Algıer, L., & Öksüz, E. (2009). Özel bir üniversitede okuyan öğrencilerin cinsel sağlıkla ilgili bilgi tutum ve davranışları. Tıp Araştırmaları Dergisi, 7(2), 05-113.
- Siyez, D., & Siyez, E. (2009). Üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklara ilişkin bilgi düzeylerinin incelenmesi. Türk Üroloji Dergisi, 35(1),49-55.
- Soykan, A. (2004). The reliability and validity of arizona sexual experiences scale in Turkish ESRD patients undergoing hemodialysis. International Journal of Impotence Research, 16(6),531-534.
- Temel, M., & Metinoğlu, M. (2007). Tekirdağ iline bağlı I ve IV nolu sağlık ocaklarına başvuran 15-49 yaş kadınlarınlarda genital hijyen uygulamalarının incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi, 15(59),91-99.
- Tuğut, N., & Gölbaşı, Z. (2014). Cinselliğin değerlendirilmesi: hemşireler için öneriler ve klinik stratejiler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 11(2), 59-64.
- Türk, R., & Erkaya, R. (2019). Primipar kadınların doğum sonu cinsel yaşamlarının değerlendirilmesi, Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 15,144-166.
- Ülkü, S. (2010). The effects of health education to vaginal douching practises of 15-49 years old women in Yenidoğan Health Center in Kütahya. [Master’s thesis, Eskişehir Osmangazi University Institute of Health Sciences]. Retrieved from: Council of Higher Education National Thesis Center (ID: 260748).
- Yaşar, H., Özkan, L., & Tepeler, A. (2010). Kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluklarına güncel yaklaşım. Klinik ve Deneysel Araştırmalar Dergisi, 1(3), 235- 240.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 18 Aralık 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 7 Sayı: 3 |
Dergimiz; Cite Factor, Türk Medline, Sobiad Atıf Dizini, Türk Eğitim İndeksi, Türkiye Atıf Dizini (Turkiye Citation Index) ve Index Copernicus'ta taranmaktadır.
Dergimizin Önceki Editörleri:
2017-2019: Doç. Dr. Rıdvan Karabulut