Öz
İnsan immün yetmezlik virüsü (HIV) ile mücadelede öncelikle hastalıktan korunma en etkili ve basit çözüm olduğundan bireylerin virüsün bulaş yollarını ve virüse karşı korunma yöntemlerini iyi bilmeleri ve konu hakkında ergen yaştan itibaren doğru ve yeterli bilgiye ulaşmaları önemlidir. Bu çalışmada amacımız 1 Aralık Dünya AIDS gününde Sağlık Meslek Lisesi öğrencilerinin önemli bir cinsel yolla bulaşan hastalık (CYBH) olan Edinsel İmmün Yetmezlik Sendromu (EİYS) hakkındaki düzeylerini belirlemek ve eğitimle ne oranda değiştiğini göstermektir.
Staj amacıyla hastanemizde bulunan sağlık meslek lisesi öğrencilerine yönelik bir HIV/AIDS hastalığı eğitimi planlanmıştır. Eğitimler hastalık, bulaş yolları, korunma ve tedavi konularında verilmiştir. Eğitim öncesi ve sonrasında katılımcılara verilen 10 soruluk anketlerle bilgi ve farkındalık durumundaki değişikler araştırılmıştır.
Çalışmaya 15-19 yaş arasında, 252’si kız 88’i erkek, toplam 340 öğrenci katılmıştır. Eğitim öncesi ankette Öğrencilerin % 100’ü HIV/AIDS hastalığının cinsel yolla bulaştığı, % 98’i ortak enjektör kullanımının bulaşı artırdığı ve % 95’i anneden bebeğe hastalık bulaşacağı sorularını doğru cevaplamıştır. Eğitim öncesi ve sonrası karşılaştırıldığında, “aynı tuvaleti kullanmakla bulaşır” sorusuna isabetli olarak verilen “hayır” cevabı oranında % 26 ve “kondom kullanımı koruyucudur” sorusuna isabetli olarak verilen “evet” cevabının oranında % 19 artış tespit edilmesi dikkat çekmiştir. Bilgi düzeyinde aşı/tedavi konusunda yaklaşık % 18 ve ortak eşya kullanımı ile bulaşmadığı konusunda % 5 artış görülmüştür.
Çalışmamızda, cinsel olgunluk çağında bulunan sağlık meslek lisesi öğrencilerinde HIV/AIDS eğitiminin bilgi düzeylerinde artış sağladığı gözlenmiştir. Eğitim öncesinde öğrencilerin HIV/AIDS hastalığı konusunda temel bilgilere hakim oldukları; ancak cinsel ilişki, ortak yaşam alanları, ortak eşya kullanımı ve kondom kullanımı konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
AIDS bulaş yolları eğitim HIV sağlık meslek lisesi öğrencileri
Etik Beyan
Çalışma Sağlık Bilimleri Üniversitesi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Etik Kurulu tarafından onaylanmıştır (29.09.2015-06).
Kaynakça
- Avcıkurt AS. Balıkesir Üniversitesi öğrencilerinin HIV/AIDS hakkındaki bilgi düzeyi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bil Derg. 2014;3(2):79-86.
- Babaoğlu ÜT, Demir G, Biçer S. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin HIV/AIDS hakkındaki bilgi düzeyleri ve tutumlarının değerlendirilmesi. Bozok Tıp Derg. 2018;8(1):18-24.
- Beydağ KDT. Sağlık Yüksekokulunda öğrenim gören bir grup üniversite öğrencisinin HIV/AIDS konusundaki bilgi düzeyleri. TAF Preventive Medicine Bulletin 2007;6(1):59-68.
- Elkin N. Üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusundaki bilgilerinin araştırılması. Mersin Univ Sağlık Bil Derg. 2015;8(1):1-14.
- Hemelaar J, Elangovan R, Yun J, Dickson-Tetteh L, Fleminger I, Kirtley S, Williams B, Gouws-Williams E, Ghys PD; WHO–UNAIDS Network for HIV Isolation Characterisation. Global and regional molecular epidemiology of HIV-1, 1990-2015: a systematic review, global survey, and trend analysis. Lancet Infect Dis. 2019;19(2):143-55. doi: 10.1016/S1473-3099(18)30647-9. Epub 2018 Nov 30. Erratum in: Lancet Infect Dis. 2020 Mar;20(3):e27. PMID: 30509777.
- Jones V, Modeste N, Marshak HH, Fox C. The effect of HIV/AIDS education on adolescents in Trinidad and Tobago. Hindawi Publishing Corporation 2013, Article ID 691054. https://doi.org/10.5402/2013/691054
- Kaya M, Aylaz R, Yağmur Y, Güneş G. Sağlık Yüksek Okulu Öğrencilerinin HIV/AIDS’le İlgili Bilgi ve Tutumları. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2007;6(3):175-80.
- Kurt AS, Dereli Yılmaz S. The Levels of Knowledge and Sources of Information on HIV/AIDS of University Health-Science Students. HEAD. 2012;9(3):47-52.
- Pourjam R, Rahimi Khalifeh Kandi Z, Estebsari F, Karimi Yeganeh F, Safari M, Barati M, et al. An Analytical Comparison of Knowledge, Attitudes, and Practices Regarding HIV/AIDS Among Medical and Non-Medical Students in Iran. HIV AIDS (Auckl). 2020;12:165-73. https://doi.org/10.2147/HIV.S242784
- Sağlık Bakanlığı, HIV-AIDS İstatistik. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/hiv-aids/hiv-aids-liste/hiv-aids-istatislik.html (Erişim tarihi 19.02.2021).
- Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2018. https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/36134,siy2018trpdf.pdf?0 (Erişim tarihi 19.02.2021).
- Toker SO, Küçükyılmaz Ü. Ege Üniversitesi Ödemiş Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin HIV/AIDS bilgi düzeylerinin eğitim öncesi ve sonrasında değerlendirilmesi. Ege Tıp Derg. 2001;40(2):91-7.
- HIV Prevention 2020 Road Map, UNAIDS. https://www.unaids.org/sites/default/files/media_asset/hiv-prevention-2020-road-map_en.pdf (Erişim tarihi 01.04.2021).
- Ünsar S, Yacan L, Yücel İ.Üniversite Öğrencilerinin HIV/AIDS, Hepatit B, Hepatit C Enfeksiyon Hastalıkları Hakkındaki Farkındalık Düzeyleri. GÜSBD. 2019;8(3):250-5.
- Yılmaz EB, Yüksel A. Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin HIV/AIDS hakkındaki bilgi düzeyleri ve tutumları. TJSS. 2020;4(7):196-210.
Öz
In the fight against the human immunodeficiency virus (HIV), it is important for individuals to know the transmission routes of the virus and protection methods against it well and to reach accurate and sufficient information about the subject from the adolescent age, since protection from the disease is the most effective and simple solution. In this study, our aim is to show the change of knowledge level of Health Vocational High School students about Acquired Immunodeficiency Syndrome (AIDS), which is an important sexually transmitted disease (STD), with education, on the 1st of December, World AIDS day.
An educational study is planned for students who study at Health Vocational High Schools and are in our hospital for internship purposes. Training was given on disease, transmission routes, prevention and treatment. Knowledge and awareness change was determined by pre- and post-training questionnaires consisting of 10 questions.
A total of 340 students, 252 women and 88 men, aged 15-19 years, participated in the study. In the pre-training questionnaires, 100 % of the students answered the questions correctly that HIV / AIDS disease is sexually transmitted, 98 % answered correctly regarding the use of common injectors increased transmission, and 95 % knew that mothers transmitted the disease to the baby. When compared, after the training, there was a 26 % increase in knowledge level for the questions related to “use of toilets” and an 19 % increase for “using condom”. The level of knowledge increased 18 % for vaccine/treatment and 5 % for use of shared objects.
In our study, it was observed that HIV / AIDS education increased the knowledge level of health vocational high school students at the age of sexual maturity. Before the education, the students had a basic knowledge of HIV / AIDS; however, they did not have enough information about intercourse, common living areas, use of shared objects and condom use.
Anahtar Kelimeler
AIDS health vocational high school students HIV training transmission routeskı99
Kaynakça
- Avcıkurt AS. Balıkesir Üniversitesi öğrencilerinin HIV/AIDS hakkındaki bilgi düzeyi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bil Derg. 2014;3(2):79-86.
- Babaoğlu ÜT, Demir G, Biçer S. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin HIV/AIDS hakkındaki bilgi düzeyleri ve tutumlarının değerlendirilmesi. Bozok Tıp Derg. 2018;8(1):18-24.
- Beydağ KDT. Sağlık Yüksekokulunda öğrenim gören bir grup üniversite öğrencisinin HIV/AIDS konusundaki bilgi düzeyleri. TAF Preventive Medicine Bulletin 2007;6(1):59-68.
- Elkin N. Üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusundaki bilgilerinin araştırılması. Mersin Univ Sağlık Bil Derg. 2015;8(1):1-14.
- Hemelaar J, Elangovan R, Yun J, Dickson-Tetteh L, Fleminger I, Kirtley S, Williams B, Gouws-Williams E, Ghys PD; WHO–UNAIDS Network for HIV Isolation Characterisation. Global and regional molecular epidemiology of HIV-1, 1990-2015: a systematic review, global survey, and trend analysis. Lancet Infect Dis. 2019;19(2):143-55. doi: 10.1016/S1473-3099(18)30647-9. Epub 2018 Nov 30. Erratum in: Lancet Infect Dis. 2020 Mar;20(3):e27. PMID: 30509777.
- Jones V, Modeste N, Marshak HH, Fox C. The effect of HIV/AIDS education on adolescents in Trinidad and Tobago. Hindawi Publishing Corporation 2013, Article ID 691054. https://doi.org/10.5402/2013/691054
- Kaya M, Aylaz R, Yağmur Y, Güneş G. Sağlık Yüksek Okulu Öğrencilerinin HIV/AIDS’le İlgili Bilgi ve Tutumları. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2007;6(3):175-80.
- Kurt AS, Dereli Yılmaz S. The Levels of Knowledge and Sources of Information on HIV/AIDS of University Health-Science Students. HEAD. 2012;9(3):47-52.
- Pourjam R, Rahimi Khalifeh Kandi Z, Estebsari F, Karimi Yeganeh F, Safari M, Barati M, et al. An Analytical Comparison of Knowledge, Attitudes, and Practices Regarding HIV/AIDS Among Medical and Non-Medical Students in Iran. HIV AIDS (Auckl). 2020;12:165-73. https://doi.org/10.2147/HIV.S242784
- Sağlık Bakanlığı, HIV-AIDS İstatistik. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/hiv-aids/hiv-aids-liste/hiv-aids-istatislik.html (Erişim tarihi 19.02.2021).
- Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2018. https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/36134,siy2018trpdf.pdf?0 (Erişim tarihi 19.02.2021).
- Toker SO, Küçükyılmaz Ü. Ege Üniversitesi Ödemiş Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin HIV/AIDS bilgi düzeylerinin eğitim öncesi ve sonrasında değerlendirilmesi. Ege Tıp Derg. 2001;40(2):91-7.
- HIV Prevention 2020 Road Map, UNAIDS. https://www.unaids.org/sites/default/files/media_asset/hiv-prevention-2020-road-map_en.pdf (Erişim tarihi 01.04.2021).
- Ünsar S, Yacan L, Yücel İ.Üniversite Öğrencilerinin HIV/AIDS, Hepatit B, Hepatit C Enfeksiyon Hastalıkları Hakkındaki Farkındalık Düzeyleri. GÜSBD. 2019;8(3):250-5.
- Yılmaz EB, Yüksel A. Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin HIV/AIDS hakkındaki bilgi düzeyleri ve tutumları. TJSS. 2020;4(7):196-210.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Klinik Mikrobiyoloji |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Ağustos 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 35 Sayı: 2 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.