Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

Öz

Çalışmada, Türkiye’de belediyeler, itfaiye ekipleri, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Arama Kurtarma Derneği ve halk tarafından “düşme”, “donma”, “çökme”, “yangın” gibi zor durumda kalan hayvanlara yapılan aramakurtarma çalışmalarının biyoetik ve mevzuat açısından değerlendirilmesi amaçlandı. Çalışmanın materyalini hayvan kurtarma konusunda ön planda olan kurum ve kuruluşların faaliyetleri ile bu kurum ve kuruluşlarda görev yapan yetkili kişilerle yapılan görüşmeler; konuya ilişkin ulusal mevzuat; Ocak 2010 - Şubat 2015 yılları arasında Basın İlan Kurumu verilerine göre Türkiye’de internet arşivi olan, en yüksek tiraja sahip dört gazete oluşturdu. Yapılan mevzuat taramasında özel olarak herhangi bir mevzuat olmadığı gibi, konuyla ilişkili olabilecek mevzuatta “hayvan kurtarma” ile ilgili herhangi bir madde ve/veya tanımlama olmadığı tespit edildi. Gazete taramasında ise kurtarılan ve telef olan hayvanların (at, inek, köpek, kedi, keçi vd) yer aldığı çok sayıda haberin olduğu; bu yapılan arama-kurtarma çalışmalarında belediyeler, itfaiye ekipleri, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Arama Kurtarma Derneği ekipleri, halk ve diğerlerinin yer aldığı belirlendi. Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesinin birinci maddesinde belirtilen “Bütün hayvanlar yaşam önünde eşit doğarlar ve aynı var olma hakkına sahiptirler” ilkesinden yola çıkarak, bu önemli konunun değerlendirilmesi; spesifik bir mevzuat çıkarılması; kurtarma operasyonlarında yetkili bir birim belirlenerek, diğer kurumlarla koordineli bir şekilde çalışması; ayrıca operasyonlara katılan ekiplere gerekli ekipmanların sağlanması yanında, eğitimler verilerek etik ilkeler arasında yer alan “zarar vermeme” ilkesi doğrultusunda mümkün olan en az acı ve zararla hayvanların kurtarılmaya çalışılması gerektiği söylenebilir