Araştırma Makalesi
An evaluation of the efficiency of beekeeping enterprises in Hatay province with data envelopment analysis
Öz
This study was aimed to determine technical and economic efficiency in beekeeping enterprises and to reveal the factors effecting the efficiency scores. The material of the current study consisted of the data obtained from 46 enterprises in Hatay province. Efficiency scores for technical and economical properties were determined with data envelopment analysis. The truncated regression model was used to determine the factors effecting the efficiency scores. The efficiency scores for technical and economical properties were calculated as 0.97 and 0.94, respectively. The results showed that ‘experience’, ‘race of bee’, ‘education level’ and ‘number of colony’ variables were found to be statistically significant factors on efficiency of technical properties. No significant factors were found on efficiency of economic properties. In conclusion, it was revealed what conditions should be had in terms of technical and economical properties to be performed an efficient beekeeping activity in Hatay province.
Anahtar Kelimeler
Beekeeping data envelopment analysis efficiency truncated regression model
Teşekkür
We would like to thank The Turkish Association of Beekeepers (TAB) for their kindly help in field studies and coordination with the beekeeping enterprises.
Kaynakça
- Abacıoğlu S, Ünal İH (2017): Veri zarflama ve sıralı lojistik regresyon analizi ile şirketlerin etkinliklerinin belirlenmesi: Dokuma, giyim eşyası ve deri sektörü üzerine bir uygulama. ASEAD, 12, 1-19.
- Abdul-Malik A, Mohammed A (2012): Technical efficiency of beekeeping farmers in Tolon-Kumbungu district of Northern region of Ghana. J Dev Agric Econ, 4, 304-310.
- Aburime IL, Omotesho OA, Ibrahim HY (2006): An analysis of technical efficiency of beekeeping farms in Oyo state, Nigeria. Eur J Soc Sci, 4, 1-8.
- Akçay A, Çelik E, Sarıözkan S (2017): Veri zarflama analizi ile koyunculuk işletmelerinin etkinliklerinin belirlenmesi: Yozgat ili örneği. 184-195. II. Ulusal Hayvancılık Ekonomisi Kongresi. Antalya, Turkey.
- Banker RD, Charnes A, Cooper WW (1984). Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Manage Sci, 30, 1078-1092.
- Barlovic N, Kezic J, Osmanagic Benedik N, et al (2009): Economic efficiency of beekeeping in Croatia. Agric Conspec Sci, 74, 51-54.
- Ceyhan V, Canan S, Yıldırım Ç, et al (2017): Economic structure and services efficiency of Turkish Beekeepers’ Association. Eur J Sustain Dev, 6, 53-64.
- Charnes A, Cooper WW, Lewin AY, et al (1994): Data Envelopment Analysis: Theory, Methodology, and Application. Springer Science+Business Media, LLC, USA.
- Cooper WW, Seiford LM, Tone K (2007): Data Envelopment Analysis – A Comprehensive Text with Models, Applications, References and DEA-Solver Software, Second Edition. Springer Science+Business Media, LLC, USA.
- Çağlar A (2003): Veri zarflama analizi ile belediyelerin etkinlik ölçümü. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çevrimli MB, Sakarya E (2018): Arıcılık işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunları; Ege Bölgesi örneği. Eurasian J Vet Sci, 34, 83-91.
- Çevrimli MB (2019): Assessment of the effects of subsidies to the beekeeping sector in Turkey on the number of hives and amount of honey produced. Vet Hekim Der Derg, 90, 115-121.
- Çevrimli MB, Sakarya E (2019): Economic analysis of beekeeping enterprises in Aegean Region, Turkey. Ankara Univ Vet Fak Derg, 66, 109-115.
- Demir P, Derbentli Ö, Sakarya E (2012): Kars ilinde bulunan mandıraların etkinliğinin veri zarflama analizi ile ölçülmesi. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18, 169-176.
- Doğan N (2017): Konya ilinde yumurta tavukçuluğu yapan işletmelerin teknik ve ekonomik analizi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Emir M (2015): Türkiye’de arıcıların sosyo-ekonomik yapısı ve üretim etkinliği. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
- FAO (2017): Food and Agricultural Organization, Animal production. Available at: http://www.fao.org/faostat/ en/#data. (Accessed December 10, 2019).
- Fernandes FDS, Stasinakis C, Bardarova V (2018): Two-stage DEA-Truncated Regression: Application in banking efficiency and financial development. Expert Syst Appl, 96, 284-301.
- Fıratlı Ç, Gençer HV (1995): Dünya Arıcılığı ve Türkiye’nin Yeri. TC Ziraat Bankası Kültür Yayınları, No:28, Ankara, Turkey.
- Fıratlı Ç, Karacaoğlu M, Gençer HV, et al (2010): Türkiye arıcılığının yapısal analizi. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, Ankara, Turkey.
- Gören KB (2012): Veri zarflama analizi ile kanola bitkisinin üretim maliyetleri ve ekonomik verimliliğinin ölçülmesi. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
- Kai D, Worthington AC, Zelenyuk V (2018): Data envelopment analysis, truncated regression and double-bootstrap for panel data with application to Chinese banking. Eur J Oper Res, 265, 748-764.
- Kaygısız F, Evren A, Koçak Ö, et al (2018): İstanbul’un Çatalca ilçesindeki mandacılık işletmelerinin etkinlik analizi. Ankara Univ Vet Fak Derg, 65, 291-296.
- Kirigia JM, Emrouznejad A, Sambo LG, et al (2004): Using data envelopment analysis to measure the technical efficiency of public health centers in Kenya. J Med Syst, 28, 155-166.
- Makri P, Papanagiotou P, Papanagiotou E (2015): Efficieny and economic analysis of Greek beekeeping farms. Bulg J Agric Sci, 21, 479-484.
- Olarinde LO, Ajao AO, Okunola SO (2008): Determinants of technical efficiency in bee-keeping farms in Oyo state, Nigeria: A stochastic production frontier approach. Res J Agric Biol Sci, 4, 65-69.
- Ören MN, Alemdar T, Parlakay O, et al (2010): Adana İlinde Arıcılık Faaliyetinin Ekonomik Analizi. Yayın no: 178. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara.
- Özden A (2016): Veri zarflama analizi ile süt sığırcılığı işletmelerinin performans düzeylerinin belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22, 49-55.
- Ritten CJ, Peck D, Ehmke M, et al (2018): Firm efficiency and retuns-to-scale in the honey bee pollination services industry. J Econ Entomol, 111, 1014-1022.
- Sarı Z (2015): Veri zarflama analizi ve bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Sarıözkan S, İnci A, Yıldırım A, et al (2009): Kapadokya’da arıcılık. Erciyes Univ Vet Fak Derg, 6, 143-155.
- Simar L, Wilson P (2007): Estimation and inference in two-stage semiparametric models of production processes. J Econom, 136, 31-64.
- Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V (1997): Örnekleme Yöntemleri. Hatipoğlu Yayınevi, Ankara.
- Şener C (2013): Veri zarflama analizi ve Malmquist endeksi ile Avrupa Birliği ülkelerinin sağlık performanslarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- TÜİK (2018): Arıcılık verileri. Available at: http://www.tuik.gov.tr/Start.do. (Accessed November 10, 2019).
- Yeninar H, Akyol E, Şahinler N, et al (2010): Taşıma ve çevre şartlarının gezginci arıcılık koşullarında, bal arısı kolonileri üzerine etkilerinin belirlenerek uygun taşımacılık ve kışlama yöntemlerinin geliştirilmesi. Available at: https://app.trdizin.gov.tr/publication/show/pdf/project/TVRBMU5qRXg. (Accessed October 12, 2020).
Yıl 2021,
, 229 - 235, 30.06.2021
Öz
Kaynakça
- Abacıoğlu S, Ünal İH (2017): Veri zarflama ve sıralı lojistik regresyon analizi ile şirketlerin etkinliklerinin belirlenmesi: Dokuma, giyim eşyası ve deri sektörü üzerine bir uygulama. ASEAD, 12, 1-19.
- Abdul-Malik A, Mohammed A (2012): Technical efficiency of beekeeping farmers in Tolon-Kumbungu district of Northern region of Ghana. J Dev Agric Econ, 4, 304-310.
- Aburime IL, Omotesho OA, Ibrahim HY (2006): An analysis of technical efficiency of beekeeping farms in Oyo state, Nigeria. Eur J Soc Sci, 4, 1-8.
- Akçay A, Çelik E, Sarıözkan S (2017): Veri zarflama analizi ile koyunculuk işletmelerinin etkinliklerinin belirlenmesi: Yozgat ili örneği. 184-195. II. Ulusal Hayvancılık Ekonomisi Kongresi. Antalya, Turkey.
- Banker RD, Charnes A, Cooper WW (1984). Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Manage Sci, 30, 1078-1092.
- Barlovic N, Kezic J, Osmanagic Benedik N, et al (2009): Economic efficiency of beekeeping in Croatia. Agric Conspec Sci, 74, 51-54.
- Ceyhan V, Canan S, Yıldırım Ç, et al (2017): Economic structure and services efficiency of Turkish Beekeepers’ Association. Eur J Sustain Dev, 6, 53-64.
- Charnes A, Cooper WW, Lewin AY, et al (1994): Data Envelopment Analysis: Theory, Methodology, and Application. Springer Science+Business Media, LLC, USA.
- Cooper WW, Seiford LM, Tone K (2007): Data Envelopment Analysis – A Comprehensive Text with Models, Applications, References and DEA-Solver Software, Second Edition. Springer Science+Business Media, LLC, USA.
- Çağlar A (2003): Veri zarflama analizi ile belediyelerin etkinlik ölçümü. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çevrimli MB, Sakarya E (2018): Arıcılık işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunları; Ege Bölgesi örneği. Eurasian J Vet Sci, 34, 83-91.
- Çevrimli MB (2019): Assessment of the effects of subsidies to the beekeeping sector in Turkey on the number of hives and amount of honey produced. Vet Hekim Der Derg, 90, 115-121.
- Çevrimli MB, Sakarya E (2019): Economic analysis of beekeeping enterprises in Aegean Region, Turkey. Ankara Univ Vet Fak Derg, 66, 109-115.
- Demir P, Derbentli Ö, Sakarya E (2012): Kars ilinde bulunan mandıraların etkinliğinin veri zarflama analizi ile ölçülmesi. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18, 169-176.
- Doğan N (2017): Konya ilinde yumurta tavukçuluğu yapan işletmelerin teknik ve ekonomik analizi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Emir M (2015): Türkiye’de arıcıların sosyo-ekonomik yapısı ve üretim etkinliği. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
- FAO (2017): Food and Agricultural Organization, Animal production. Available at: http://www.fao.org/faostat/ en/#data. (Accessed December 10, 2019).
- Fernandes FDS, Stasinakis C, Bardarova V (2018): Two-stage DEA-Truncated Regression: Application in banking efficiency and financial development. Expert Syst Appl, 96, 284-301.
- Fıratlı Ç, Gençer HV (1995): Dünya Arıcılığı ve Türkiye’nin Yeri. TC Ziraat Bankası Kültür Yayınları, No:28, Ankara, Turkey.
- Fıratlı Ç, Karacaoğlu M, Gençer HV, et al (2010): Türkiye arıcılığının yapısal analizi. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, Ankara, Turkey.
- Gören KB (2012): Veri zarflama analizi ile kanola bitkisinin üretim maliyetleri ve ekonomik verimliliğinin ölçülmesi. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
- Kai D, Worthington AC, Zelenyuk V (2018): Data envelopment analysis, truncated regression and double-bootstrap for panel data with application to Chinese banking. Eur J Oper Res, 265, 748-764.
- Kaygısız F, Evren A, Koçak Ö, et al (2018): İstanbul’un Çatalca ilçesindeki mandacılık işletmelerinin etkinlik analizi. Ankara Univ Vet Fak Derg, 65, 291-296.
- Kirigia JM, Emrouznejad A, Sambo LG, et al (2004): Using data envelopment analysis to measure the technical efficiency of public health centers in Kenya. J Med Syst, 28, 155-166.
- Makri P, Papanagiotou P, Papanagiotou E (2015): Efficieny and economic analysis of Greek beekeeping farms. Bulg J Agric Sci, 21, 479-484.
- Olarinde LO, Ajao AO, Okunola SO (2008): Determinants of technical efficiency in bee-keeping farms in Oyo state, Nigeria: A stochastic production frontier approach. Res J Agric Biol Sci, 4, 65-69.
- Ören MN, Alemdar T, Parlakay O, et al (2010): Adana İlinde Arıcılık Faaliyetinin Ekonomik Analizi. Yayın no: 178. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara.
- Özden A (2016): Veri zarflama analizi ile süt sığırcılığı işletmelerinin performans düzeylerinin belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22, 49-55.
- Ritten CJ, Peck D, Ehmke M, et al (2018): Firm efficiency and retuns-to-scale in the honey bee pollination services industry. J Econ Entomol, 111, 1014-1022.
- Sarı Z (2015): Veri zarflama analizi ve bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Sarıözkan S, İnci A, Yıldırım A, et al (2009): Kapadokya’da arıcılık. Erciyes Univ Vet Fak Derg, 6, 143-155.
- Simar L, Wilson P (2007): Estimation and inference in two-stage semiparametric models of production processes. J Econom, 136, 31-64.
- Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V (1997): Örnekleme Yöntemleri. Hatipoğlu Yayınevi, Ankara.
- Şener C (2013): Veri zarflama analizi ve Malmquist endeksi ile Avrupa Birliği ülkelerinin sağlık performanslarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- TÜİK (2018): Arıcılık verileri. Available at: http://www.tuik.gov.tr/Start.do. (Accessed November 10, 2019).
- Yeninar H, Akyol E, Şahinler N, et al (2010): Taşıma ve çevre şartlarının gezginci arıcılık koşullarında, bal arısı kolonileri üzerine etkilerinin belirlenerek uygun taşımacılık ve kışlama yöntemlerinin geliştirilmesi. Available at: https://app.trdizin.gov.tr/publication/show/pdf/project/TVRBMU5qRXg. (Accessed October 12, 2020).
Toplam 36 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Veteriner Cerrahi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |