Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

Öz

Trematod, cestod ve ııematodlar ıarajiııdan oluşlurulaıı enfeksiyonlarda Iw\/(i/I,,?1etkileyen önemli fak«.irlerden biri de konakçı
ciıısiyetidir. Cak a7 bir isfisna ile erkek konakçtlar dişilere oranla .I}af"([-
:!itlere 1\6"1"ŞI daha diıyarltdırlar. Dişilerde, bağ dokudaki paraziı birikimi
erkeklerdekineleli daha fazladır. Cinsel olgımluğa ı!rişmemiş olan hayvanlarda ise (arkıtlık gözlenmez.
Ci1ısl):ete ba~1t direııç mekanizmasll1l anlamak için bazı helminI
enf(:/.;siyolilamıda. k ısırlaşı ml1al1ln ve dışardan hormon veriliminin elk isi de amşllrtlııııştlr. Dişilerin k ısırlaşımlıııası paraziı yoğunluğuııu
arlmr. h-kek kOfl(lkÇllartn kısırlaşllrtlması ise direııci arllrtp, paraziı
MlYiSl!l1 azaılır.
Genel bir kuralolarak, leslesleron hortl/on verilimi erkeklerde dııyarltltğı arltrip, dişilerde direnci azaiıli'. Tersine bir eıki de ()slr(~jen verildı/Jinde gözlenchilir.
AyrtCll, ba::ı helmiıııler konakçilliII .fizyolojik, hormoııal delIişiklik-
/erindeıı de eık ilenehilir/er ve bu durum özellik le değişken hormon al
yaptıamulan dolayı ()ııcelikle dişilerde öııeıııli olmak la(lir. Örnettin, koyuıılart/i lııide-bat!,1rsak neıııalodlarll1da yumurla sayısmdaki ar!lş, bahar me\'siminde (geııellikle bu do/tum zamal1ldır) gözleilir ve parazilleriıı ar tlll1il lak ıasyonda, bazen de geheliğiıı son döııemlerinde bozulur.
Bu sırada ayl1l ::amanda dişi paraziıleriıı üreme yeleneği de arımakıadır.
Bu o/ay hahar yükselmesi = doğum sırası yükselmesi (ıpring rise =
periparıurienı rise) olarak lanlmr.
Helm iıı1 lal"l'atartııın prenaıal ya da ııeonalal (sülle) hulaşması,
bazı paraziılerin biyolojisilideki ihıemli bir husus/ur. Bu nedenle, bazı
helmiııı haslalıklartıım bu!aşmaslIlda dişi konakçtıar ()zel bir roloynar.