Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

Öz

Bu çalışma amitrazın lipid peroksidasyona yol açıp açmadığını ortaya koymak. lipid
peroksidm,yona sebep oluyorsa, bunun şiddetini belirlemek amacıyla yapıldı. Bunun için 156 erkek ve
156 dişi olmak üzere toplam 312 adet sağlıklı beyaz İngiliz ırkı fare kullanıldı. Kontrol grubu olarak
(Grup 1) 12 erkek ve 12 dişi fare ayrıldıktan sonra, diğerleri önce her birinde 72 dişi ve 72 erkek
bulunan 2 ana gruba (Grup 2 ve 3) ve bunlar da her birinde 12 dişi ve 12 erkek bulunan 12 alt gruba
(JA, 2B, 2C, 2D, 2£, 2F ve 3A, 3B, 3C, 3D, 3£, 3F ) ayrıldı. İlaç olarak %97 'lik amitraz teknik
standarli ve 1 ml 'sinde 120 mg amİtraz içeren veteriner müstahzarı kullanıldı. Bunlar her fareye 0.3
ml miktarda verilecek şekilde dimetilsüljoksidle seyreltildi. İlaç çözeltileri mide sondası yardımıyla
hayvanlara şu dozlarda verildi; 2A, 2B, 2C, 2D, 2£ ve 2F grubuna teknik amitrazdan sırasıyla 500,
1000, 1500, 1800, 2200 ve 2500 mglkg amitraz, 3A, 3B, 3C, 3D, 3£ ve 3F grubuna veteriner
müstahzarrndan sırasıyla 50, 100, 250, 500, 750 ve 1000 mglkg amitraz. İlaç uygulamasını takiben
hir hafia beklendi. Bu süre içerisinde ölen farelerden hemen, ölmeyenler ve kontrol grubundakilerden
ise eter ile ötanazi uygulandıktan sonra karaciğerleri alındı. Karaciğer malondialdehid (MDA)
düzeyleri spektrofotometrik yöntemle tayin edildi. İlaç uygulaması yapılmayan kontrol grubunda
karaciğer MDA düzeyleri erkeklerde 58.84fl2. 03 ve dişilerde 53.67:1:20.73 nmollg olurken, bu
değerler ağızdan değişik dozlarda teknik amitraz standartl verilen 2A, 2B, 2C, 2D, 2£ ve 2F
grubundaki erkeklerde sırasıyla 161.6:t56.0, 335. 92i94.45, 171. 76:t18.85, 228.7:t63.09, 52.62:t16. 14,
54.48:t7.37 ve dişilerde ise yine sırasıyla 167.49:t56.17, 305. 54i96.42, 308. 66:t100. 18,
279.39:t126.19, 63.43:t36.56, 51.07:t8.63 nmalig olarak ölçülmüştür. Veteriner nıüstahzarr
verilmesiyle ölen veya öldürülen farelerdeki karaciğer MDA düzeyleri de belirlenmiştir. Böylece,
değişik dozlarda amitraz verilen 3A, 3B, 3C, 3D, 3£ ve 3F grubundaki erkeklerde sırasıyla
62. 60:t6. 85, 85.49:t14.5, 87. 64:tll.1, 89.49:1:23.0, 85.25:t15. 66, 61.42:t16.14 ve dişilerde yine
sırasıyle 55. 41:t8. 18, 80.23:tll.42, 84.06:t15.19, 88.3:1:29.70,83.55:1:20.06, 50.80:t13.48 nlnollg MDA
ölçülmüştür. Bu bulgular amitraz ile zehirlenmede şiddetli hücre zarı hasarı olacağını ve amitrazln
oksidatijstres nedeniyle karaciğer bozukluğu yapabileceği sonucunu ortaya çıkarmıştır.