ankara univ vet fak dergAnkara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi1300-08611308-2817Ankara ÜniversitesiPhenotypic diversity between pacing horses in TurkeyTürkiye’de rahvan koşan atlarda fenotipik çeşitlilikYüceerBanuAnkara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, AnkaraÖzarslanBoraKırıkkale Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni
Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye.ÖzbeyazCeyhanAnkara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara10.1501/Vetfak_0000002729Veterinary SurgeryVeteriner Cerrahi0601201663219519906012016This study was aimed to determine some morphological characteristics of pacing horses from 7 geographical regions of Turkey. Data were collected from a total of 442 pacing horses, different origin’s including Turkish Native (n=324), Iranian (n=67), Afghan (n=32), and Bulgarian (n=19), 4 years old and older. The mean values of Turkish Native, Iranian, Afghan and Bulgarian pacing horses were found as 52.52, 53.46, 53.21 and 57.28 cm for head length, 138.92, 143.68, 142.78 and 156.37 cm for wither height, 139.67, 144.28, 142.55 and 157.53 cm for rump height, 145.51, 150.39, 148.63 and 165.95 cm for body length, 61.91, 63.89, 63.75 and 70.63 cm for chest depth, 156.45, 159.18, 157.59 and 179.32 cm for chest circumference, 17.06, 17.64, 17.58 and 19.26 cm for cannon bone circumference, respectively. Wither and rump height were detected the lowest in East and South-East region’s horses, however the highest in Central Anatolia and Mediterranean region’s horses (P˂0.01). Significant differences (P˂0.001) were found among the genotypes for withers height, rump height, body length and cannon bone circumference. The body measurements of horses were the highest in Bulgarian origin’s, and followed by Iranian and Afghan, and the lowest in Turkish Native horses. As a result, it was revealed that pacing horses of different origin’s had different body comformationBu araştırma, Türkiye’de 7 farklı coğrafi bölgede yetiştirilen ve rahvan koşularına katılan atlarda bazı morfolojik özelliklerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla farklı orijinli 4 yaş ve üzeri, yerli (324), İran (67), Afgan (32) ve Bulgar (19) olmak üzere toplam 442 rahvan koşan atın vücut ölçüleri alınmıştır. Yerli, İran, Afgan ve Bulgar orijinli rahvan atlarında ortalama değerler sırası ile baş uzunluğu için 52.52, 53.46, 53.21 ve 57.28 cm, cidago yüksekliği için 138.92, 143.68, 142.78 ve 156.37 cm, sağrı yüksekliği için 139.67, 144.28, 142.55 ve 157.53 cm, vücut uzunluğu için 145.51, 150.39, 148.63 ve 165.95 cm, göğüs derinliği için 61.91, 63,89, 63.75 ve 70.63 cm, göğüs çevresi için 156.45, 159.18, 157.59 ve 179.32 cm, incik çevresi için 17.06, 17.64, 17.58 ve 19.26 cm olarak belirlenmiştir. Cidago ve sağrı yüksekliği Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi atlarında en düşük iken İç Anadolu ve Akdeniz Bölgesi atlarında en yüksek olmuştur (P˂0.01). Cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği, vücut uzunluğu ve incik çevresi bakımından genotipler arasında istatistiksel olarak önemli farklılıklar bulunmuştur (P˂0.001). Vücut ölçüleri bakımından en yüksek değerler Bulgar orijinli atlarda görülürken, bunu İran ve Afganistan orijinli atlar izlemiş ve en düşük değerlere ise yerli atlar sahip olmuştur. Sonuç olarak farklı orijinli rahvan koşan atların farklı vücut yapısında oldukları bu araştırma ile ortaya konmuşturHorse morphological characteristics pacing TurkeyAt morfolojik özellikler rahvan Türkiye1. Altınel A, Küçük H (1992): Karacabey Tarım İşletmesi’nde
yetiştirilen Arap, Haflinger ve Arap x Haflinger F1
melezi atların bazı verim özellikleri üzerinde araştırmalar.
Lalahan Hay Araşt Enst Derg, 32, 83-97.2. Anonim (2001): SPSS Statistical Package for Windows.
Version 14.01 (Serial: 9869264). SPSS Inc., Chicago.3. Arıtürk E (1956): Türkiye Atçılığının Bugünkü Durumu,
Meseleleri ve Yerli Atlarımızın Morfolojik Vasıfları Üstünde
Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Yayınları, Ankara4. Arpacık R (1994): At Yetiştiriciliği. ISBN: 975-95817-0-
1. Şahin Matbaası, Ankara.5. Arpacık R (1996): At Yetiştiriciliği. ISBN: 975-95817-2-
8. Şahin Matbaası, Ankara.6. Bayram D, Öztürk Y, Küçük M (2005): Van yöresinde
yetiştirilen atlarda fenotipik özellikler. YYÜ Vet Fak
Derg, 16, 85-88.7. Çağlayan T, İnal S, Garip M, Coşkun B, İnal F, Günlü
A, Güleç E (2010): The determination of situation and
breed characteristics of Turkish Rahvan horse in Turkey. J
Anim Vet Adv, 9, 674-680.8. Doğan İ, Akcan A, Koç M (2002): Safkan erkek ve dişi
Arap taylarda önemli beden ölçülerinin incelenmesi. Turk
J Vet Anim Sci, 26, 55-60.9. Druml T, Baumung R, Sölkner J (2008): Morphological
analysis and effect of selection for conformation in the
Noriker draught horse population. Livest Sci, 115, 118-
128.10. Duncan DB (1955): Multiple range and multiple F tests.
Biometrics, 11, 1-42.11. Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O, Gürbüz F (1987):
Araştırma ve Deneme Metotları. İstatistik Metotları II.
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Yayın:
1021. Ders Kitabı: 295. Ankara.12. Güleç E (1996): Türk Rahvan Atı ve Atçılığı. ISBN: 975-
95931-5-7, Ankara.13. Hacan Ö, Akçapınar H (2011): Farklı haralarda yetiştirilen
safkan Türk Arap atlarında bazı fenotipik ve genetik
parametreler I. Vücut ölçüleri ve kalıtım dereceleri. Lalahan
Hay Araşt Enst Derg, 51, 55-70.14. Kaygısız A, Orhan H, Vanlı Y, Güler A, Gökdere MA
(2011): Sultansuyu Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen Türkiye
Arap atlarının vücut ölçülerine ait fenotipik ve genetik parametre
tahminleri. Iğdır Üni Fen Bilimleri Enst Derg, 1,
69-74.15. Kırmızıbayrak T, Aksoy AR, Tilki M, Saatçi M (2004):
Kars yöresi Türk yerli atlarının morfolojik özelliklerinin
incelenmesi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 10, 69-72.16. Meira CT, Curi RA, Silva JAIIV, Corrêa MJM,
Oliveira de HN, Mota da MDS (2012): Morphological
and genomic differences between cutting and racing lines
of Quarter horses. JEVS, 1-6.17. Özbeyaz C (2005): At Yetiştiriciliği Ders Notları. Ankara
Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı,
Ankara.18. Özbeyaz C, Erbaş S, Yakan A (2005): Türkiye yerli at
ırkları ve korunması. Ulusal Atçılık Sempozyumu, 18-20
Eylül, Ankara, ss, 31-33.19. Yarkın I (1953): Atçılık. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Yayınları. No: 40, Ankara.