Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Tuj Koyununda Cavum nasi ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 8, 30.06.2020

Öz

Çalışmada erkek Tuj koyununda cavum nasi ve sinus
paranasales’in bilgisayarlı tomografi ile görüntülenmesi amaçlanmıştır. Çalışma
için 6 adet erişkin erkek Tuj koyunu başı kullanıldı. Bilgisayarlı tomografi
görüntüleri alınan başlarda 2 boyutlu görüntüler üzerinden cavum nasi ve ilgili
anatomik yapılar ayırt edildi. 3 boyutlu görüntüler üzerinden sinus paranasales
yüzey alanı ve hacmi belirlendi. Sinus maxillaris’in 2. maxillar premolar dişin
ön ucu seviyesinden başlayıp lateral göz açısı seviyesine kadar uzandığı tespit
edildi. Sinus frontalis’in 3. maxillar premolar ve 1. maxillar molar dişler
arası seviyesinden başlayıp boynuz kaidesine kadar uzandığı belirlendi. Tuj
koyunu başlarında toplam sinus paranasales hacminin ve yüzey alanının sırasıyla
ortalama 76963,89 mm3, 39595,96 mm2 olduğu görüldü. Sonuç
olarak bu çalışmada elde edilen bilgilerin ve verilerin Tuj koyununda cavum
nasi ve paranasal sinus’lerin radyolojik değerlendirmelerine, ayrıca diğer
koyun ırkları ile karşılaştırılmalarına olanak sağlayacağı
değerlendirilmektedir.

Kaynakça

  • 1. Akcapınar H. (2000). Sheep farming. 2nd ed., pp: 109-115. Ismat Publishing, Ankara.
  • 2. Ozcan L. (1990). Sheep farming. Ministry of Agriculture, Forestry, and Rural Affairs, Publication Department, Ankara, 100-103, 113-114.
  • 3. Dursun N. (2000). Veteriner Anatomi II. Medisan Yayınevi, Ankara.
  • 4. Losonsky JM, Abbott LC and Kuriashkin IV. (1997). Computed tomography of the normal feline nasal cavity and paranasal sinuses. Vet Radiol Ultrasoun. 38(4): 251–258.
  • 5. Morrow KL, Park RD, Spurgeon TL, Stashak TS, and Arceneaux B. (2000). Computed tomographic imaging of the equine head. Vet Radiol Ultrasoun. 41 (6): 491–497.
  • 6. Reetz JA, Mai M, Muravnick KB, Goldschmidt MH, and Schwarz T. (2006). Computed tomographic evaluation of anatomic and pathologic variations in the feline nasal septum and paranasal sinuses. Vet Radiol Ultrasoun. 47(4): 321–327.
  • 7. Barringtond G and Tuckerd R. (1996). Use of computed tomography to diagnose sinusitis in a goat. Vet Radiol Ultrasoun. 37 (2): 118–120.
  • 8. Solano M and Brawer RS. (2004). CT of the equine head: technical considerations, anatomical guide, and selected diseases. Clin Tech Equine Pract. 3(4): 374–388.
  • 9. Alsafy MAM, El-Gendy SAA and El Sharaby AA. (2013). Anatomic reference for computed tomography of paranasal sinuses and their communication in the Egyptian Buffalo (Bubalus bubalis). Anat Histol Embryol. 42(3): 220-31.
  • 10. Makara M. (2010). Computed tomography, cross sectional anatomy and measurements in the head of normal goats, PhD Thesis, University of Zurich, Switzerland.
  • 11. Shojaei B, Nazem MN, and Vosough D. (2008). Anatomic reference for computed tomography of the paranasal sinuses and their openings in the Rayini Goat. Iran J Vet Surg. 3(2): 77–85.
  • 12. International Committe on Veterinary Gross Anatomical Nomenclature. (2017). General Assembly of the World Association on Veterinary Anatomists. Nomina Anatomica Veterinaria. 6th edition. Gent, Belgium.
  • 13. Arencibia A, Vazquez JM, Ramirez-Gonzalez JA, Moreno F, Gil F, Latorre R, Ramirez-Zarzosja GA and Sosa-Perez S. (1997). Anatomy of the craniocephalic structures of the goat (Capra hircus L.) by imaging techniques: a computerized tomographic study. Anat Histol Embryol. 26(3): 161–164.
  • 14. De Zani D, Borgonovo S, Biggi M, Vignati S, Scandella M, Lazzaretti S, Modina S, and Zani D. (2010). Topographic comparative study of paranasal sinuses in adult horses by computed tomography, sinuscopy, and sectional anatomy. Vet Res Commun. 34(Suppl. 1): 13-16.
  • 15. El-Gendy SA and Alsafy MAM. (2010). Nasal and paranasal sinuses of the donkey: gross anatomy and computed tomography. J Vet Anat. 3(1): 25–41.
  • 16. Koch R, Schro der H and Waibl H. (2002). Topography and imaging methods (X-rays and computer tomography) on the paranasal sinuses of cats. Kleintierpraxis. 47, 213–219.
  • 17. Kraft SL, and Gavin P. (2001). Physical principles and technical considerations for equine computed tomography and magnetic resonance imaging. Vet Clin North Am Equine Pract. 17: 115–130.
  • 18. Smallwood JE, Brett C, Wood BC, Taylor WE and Lloyd P. (2002). Anatomic reference for computed tomography of the head of the foal. Vet Radiol Ultrasoun. 43(2): 99–117.
  • 19. Tucker RL and Farrell E. (2001). Computed tomography and magnetic resonance imaging of the equine head. Vet Clin North Am Equine Pract. 17(1): 131–144.
  • 20. Probst A, Henninger W and Willmann M. (2005) Communications of normal nasal and paranasal cavities in computed tomography of horses. Vet Radiol Ultrasoun. 46(1), 44–48.
  • 21. Unsaldi E. (2012). Hasak melez koyun tipinde meurocranium’un makroanatomik incelenmesi. Fırat Üni Sag Bil Derg. 26 (1): 01 – 07
  • 22. Nickel R, Schummer A and Seiferle E. (1986). The anatomy of the domestic animals. Volume I. The Locomotor System of Domestic Mammals. Translation from the 5th German edition. Page: 137–139; 157–158.Verlag Paul Parey, Berlin. Hamburg.
  • 23. Schaffer WM and Reed CA. (1972). The co-evolution of social behavior and cranial morphology in sheep and goats (Bovidae, Caprini). Fieldiana. 61, 1–88.
  • 24. Farke AA. (2008). Function and evolution of the cranial sinuses in bovid mammals and ceratopsian Dinosaurs. PhD thesis in anatomical sciences, Stony Brook University.
  • 25. Budras KD and Habel RE (2003). Bovine Anatomy, An Illustrated Text, 1st ed. Schlutersche GmbH & Co. KG. Page: 34–35. Verlag und Druckerei. Hannover.
  • 26. Saigal RP and Khatra GS. (1977). Paranasal sinuses of the adult buffalo (Bubalus Bubalis). Ann Anat. 1977: 141(1): 6–18.
  • 27. Getty R. (1975). Sisson and Grossman’s the anatomy of the domestic animals. Vol. 1. 5th Ed. Page: 785-786.WB Saunders Co, Philadelphia.
  • 28. Kawarai Y, Fukushima K, Ogawa T, Nishizaki K, Gunduz M, Fujimoto M and Masuda Y. (1999). Volume quantification of healthy paranasal cavity by three-dimensional CT imaging. Acta Otolaryngol. 540(Suppl.): 45–49.
  • 29. Pirner S., Tingelhoff K., Wagner I., Westphal R., Rilk M., Wahl F.M., Bootz F. Eichhorn K.W.G. (2009). CT-based manual segmentation and evaluation of paranasal sinuses. Eur Arch Oto rhinolaryngol. 266(4): 507–518.
  • 30. Nishimura TD, Takai M, Tsubamoto T, Egi N and Shigehara N. (2005). Variation in maxillary sinus anatomy among platyrrhine monkeys. J Hum Evol. 49(3): 370–
  • 31. Rae TC and Koppe T. (2000). Isometric scaling of maxillary sinus volume in hominoids. J Hum Evol. 38(3): 411–423
  • 32. Farke AA. (2010). Evolution and functional morphology of the frontal sinuses in Bovidae (Mammalia: Artiodactyla), and implications for the evolution of cranial pneumaticity. Zool J Linn Soc. 159(4): 988–1014.
  • 33. Casteleyn C, Cornillie P, Hermens A, Van Loo D, Van Hoorebeke L, Van den Broeck W and Simoens P. (2010). Topography of the rabbit paranasal sinuses as a prerequisite to model human sinusitis. Rhinology. 48(3): 300–304.
  • 34. Siliceo G, Salesa MJ, Anton M, Pastor JF and Morales J. (2011). Comparative anatomy of the frontal sinuses in the primitive sabre-toothed felid Promegantereon ogygia (Felidae, Machairodontinae) and similarly sized extant felines. Estud Geol-Madrid. 67(2): 277–290.
  • 35. Phillips JE, Ji L, Rivelli MA, Chapman RW and Corboz MR. (2009). Three-dimensional analysis of rodent paranasal sinus cavities from X-ray computed tomography (CT) scans. Can J Vet Res. 73(3): 205–211.
  • 36. Bahar S, Bolat D, Dayan MO, Paksoy Y. (2014). Two- and three-dimensional anatomy of paranasal sinuses in Arabian foals. J Vet Med Sci. 76(1): 37–44.
  • 37. Li PM, Downie D, Hwang PH. (2009). Controlled steroid delivery via bioabsorbable stent: safety and performance in a rabbit model. Am J Rhinol Allergy. 23(6): 591-596.
  • 38. Awad Z, Touska P, Arora A, Ziprin P, Darzi A., Tolley NS. (2014). Face and content validity of sheep heads in endoscopic rhinology training. Int Forum Allergy Rhinol. 4(10):851-858.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Bölüm Araştıma
Yazarlar

Yasin Demiraslan 0000-0003-3612-6142

Orhun Dayan 0000-0003-0368-4607

Kemal Ertilav 0000-0002-0520-0672

Yalçın Akbulut 0000-0003-4661-2224

Sema Özkadif 0000-0002-5398-9874

Özcan Özgel 0000-0003-0394-5678

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2020
Kabul Tarihi 28 Şubat 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 13 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Demiraslan, Y., Dayan, O., Ertilav, K., Akbulut, Y., vd. (2020). Tuj Koyununda Cavum nasi ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-8.
AMA Demiraslan Y, Dayan O, Ertilav K, Akbulut Y, Özkadif S, Özgel Ö. Tuj Koyununda Cavum nasi ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi. Dicle Üniv Vet Fak Derg. Haziran 2020;13(1):1-8.
Chicago Demiraslan, Yasin, Orhun Dayan, Kemal Ertilav, Yalçın Akbulut, Sema Özkadif, ve Özcan Özgel. “Tuj Koyununda Cavum Nasi Ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi”. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 13, sy. 1 (Haziran 2020): 1-8.
EndNote Demiraslan Y, Dayan O, Ertilav K, Akbulut Y, Özkadif S, Özgel Ö (01 Haziran 2020) Tuj Koyununda Cavum nasi ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 13 1 1–8.
IEEE Y. Demiraslan, O. Dayan, K. Ertilav, Y. Akbulut, S. Özkadif, ve Ö. Özgel, “Tuj Koyununda Cavum nasi ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi”, Dicle Üniv Vet Fak Derg, c. 13, sy. 1, ss. 1–8, 2020.
ISNAD Demiraslan, Yasin vd. “Tuj Koyununda Cavum Nasi Ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi”. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 13/1 (Haziran 2020), 1-8.
JAMA Demiraslan Y, Dayan O, Ertilav K, Akbulut Y, Özkadif S, Özgel Ö. Tuj Koyununda Cavum nasi ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi. Dicle Üniv Vet Fak Derg. 2020;13:1–8.
MLA Demiraslan, Yasin vd. “Tuj Koyununda Cavum Nasi Ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi”. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, c. 13, sy. 1, 2020, ss. 1-8.
Vancouver Demiraslan Y, Dayan O, Ertilav K, Akbulut Y, Özkadif S, Özgel Ö. Tuj Koyununda Cavum nasi ve Sinus paranasales’in Bilgisayarlı Tomografi İle Görüntülenmesi. Dicle Üniv Vet Fak Derg. 2020;13(1):1-8.

DANIŞMA KURULU
Prof. Dr. Abit AKTAŞ, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
Prof. Dr. Yılmaz ARAL, Ankara Üniversitesi
Prof. Dr. Ali ARSLAN, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. M. Sedat BARAN, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır
Prof. Dr. Cengiz CEYLAN, Balıkesir Üniversitesi
Prof. Dr. Ahmet ÇAKIR, Ankara Üniversitesi
Prof. Dr. Burhan ÇETİNKAYA, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Ülker EREN, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın
Prof. Dr. Abdurrahman GÜL, Bingöl Üniversitesi
Prof. Dr. Hakki KARA, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas
Prof. Dr. Narin LİMAN, Erciyes Üniversitesi, Kayseri
Prof. Dr. Abdullah ÖZEN, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Ayşe SERBEST, Uludağ Üniversitesi, Bursa
Prof. Dr. Kazım ŞAHİN, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Tekin ŞAHİN, Siirt Üniversitesi
Prof. Dr. Nihat ŞINDAK, Siirt Üniversitesi
Prof. Dr. Muzaffer TAŞ, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ
Prof. Dr. Necati TİMURKAN Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Emine ÜNSALDI, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Murat YILDIRIM, Kırıkkale Üniversitesi
Doç. Dr. M. Osman ATLI, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa
Doç. Dr. Bülent ELİTOK, Afyon Kocatepe Üniversitesi
Doç. Dr. Serkan ERDOĞAN, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ
Dr. Öğr. Üyesi Zelal KARAKOÇ, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır
Dr. Öğr. Üyesi Ersin UYSAL, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır
*Not: Yayın ve Danışma Kurulu Üyeleri alfabetik sıraya göre dizilmiştir.