Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 1, 33 - 38, 30.06.2020

Enes Akyüz Mükremin Ölmez Mushap Kuru Oğuz Merhan Mustafa Makav Metin Öğün Kadir Bozukluhan Amir Naseri Erdoğan Uzlu Gürbüz Gökçe

Öz

Türkiye lokal gen kaynaklarından olan ve sayıları günden güne azalan Gürcü keçileri hakkında yapılmış çalışmalar oldukça kısıtlıdır. Bu çalışmada Gürcü keçilerinde, meraya çıkmadan önce, mera sezonunda ve mera beslemesinin bittiği dönemde bazı biyokimyasal parametrelerdeki değişimin belirlenmesi amaçlandı. Keçilerin (n=30) dakikadaki solunum sayısı (R), nabız sayısı (P) ve rektal ısıları (T) belirlendi. Kan örnekleri mera öncesi (4 ay), mera beslemesi (4 ay) ve mera sonrasında (4 ay) olacak şekilde her dönemin ortasında alındı. Glukoz (GLUK), laktat dehidrogenaz (LDH), trigliserit (TG) ve total protein (TP) konsantrasyonunun mera öncesi dönemde diğer dönemlerden istatistiksel olarak önemli ölçüde düşük bulunduğu tespit edildi. Kalsiyum (Ca) ve aspartat aminotransferaz (AST) seviyesinde dönemler arası istatistiksel fark belirlenemezken magnezyum (Mg) seviyesinin mera öncesi dönemde mera sonrasına göre yüksek olduğu belirlendi. Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL-C) konsantrasyonunun ise merada ve mera sonrası süreçte yükseldiği belirlendi. Sonuç olarak, Gürcü keçilerinde geleneksel şekilde yapılan beslenmenin farklı dönemlerinde, bazı serum biyokimyasal parametrelerin önemli ölçüde etkilendiği tespit edildi.

Anahtar Kelimeler

Gürcü keçisi mera serum biyokimyası trigliserit

Destekleyen Kurum

destekleyen kurum yok

Kaynakça

  • 1. Batu S. (1951). Türkiye Keçi Irkları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • 2. Sezgin E, Kopuzlu S, Yüksel S. (2010). Gürcü Keçisi, Ulusal Keçicilik Kongresi, 24-26 Haziran, Çanakkale-Türkiye.
  • 3. Kuru M, Kuru BB, Kulaksız R, Arı UÇ, Oral H. (2017). Gürcü Keçilerinin Bazı Reprodüktif Özellikleri. Harran Üniv Vet Fak Derg. 6(2): 119-125.
  • 4. Kuru M, Boğa Kuru B, Kulaksız R, Arı UÇ, Oral H. (2017). Abaza Keçilerinde Progesteron Destekli Östrus Senkronizasyonunun Bazı Reprodüktif Parametrelere Etkileri. Kocatepe Vet J. 10(3): 164-171.
  • 5. Kuru M, Kulaksız R, Oral H. (2018). Determination of Gestational Age by Measuring Defined Embryonic and Fetal Parameters with Ultrasonography in Abaza and Gurcu Goats. Acta Vet Brno. 87(4): 357-362.
  • 6. Bhargava SC. (1980). Haematological Studies in Goats. Indian Vet J. 57: 485.
  • 7. Kaneko JJ, Harvey JW, Bruss ML. (2008). Clinical Biochemistry of Domestic Animals. 6th ed. Academic Press, San Diego.
  • 8. Naresk K, Rastogi SK, Singh SP, Tyagi SK, Kumar N (1997). Variation in Leucocytic Count Some Plasma Biochemical Constituerts Due to Age and Sex in Gaddi Goats. Indian J Anim Sci. 67: 312-313.
  • 9. İriadam M. (2004). Kilis keçilerine Ait Bazı Hematolojik ve Biyokimyasal Parametreler. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 51: 83-85.
  • 10. Meyer DJ, Harvey JW. (2004). Veterinary Laboratory Medicine. Interpretation and Diagnosis, 3rd ed, WB Saunders Company, Philadelphia.
  • 11. Gürgöze S, Gökalp E. (2018). Şanlıurfa Yöresi Ankara Tiftik ve Halep Keçi Irklarına Ait Bazı Biyokimyasal Kan Parametreleri ile Malondialdehit Düzeylerinin Tespiti. Harran Üniv Vet Fak Derg. Özel Sayı: 19-23.
  • 12. Balamurugan R, Durgalakshmi R, Sheeba A. (2015). Effect of Gender on Certain Serum Biochemical Parameters of Desi Goats in Cauvery Delta Region. J Anim Nutr and Physiol. 1: 34-36.
  • 13. Barwary MS, Alkass JE, Ahmed SJ. (2016). Studies on The Effect of Selenium and Vitamine on Some Haematological ond Biochemical Parameters in Female Meriz Goats. J Univ Duhok Agri Vet Sci, 19(1): 210-215.
  • 14. Madan J, Sindhu S, Gupta M, Kumar S. (2016). Hematobiochemical Profile and Mineral Status in Growing Beetal Goats Kids. J Cell Tissue Res. 16(1): 5517-5522.
  • 15. Piccione G, Messina V, Vazzana I, Dara S, Giannetto C, Assenza A. (2012). Seasonal Variations of Some Serum Electrolyte Concentrations in Sheep and Goats. Comp Clin Pathol. 21: 911-915.
  • 16. Piccione G, Monteverde V, Rizzo M, Vazzana I, Assenza A, Zumbo A, Niutta PP. (2014). Reference Intervals of Some Electrophoretic and Haematological Parameters in Italian Goats, Comparison Between Girgentana and Aspromontana Breeds. J Appl Anim Res. 42(4): 434-439.
  • 17. Tanrıtanır P, Ceylan E, Dede S. (2010). Sağlıklı Siirt Kıl Keçilerinde Doğum Öncesi ve Doğum Sonrası Bazı Kan Parametrelerinin Araştırılması. YYU Vet Fak Derg. 21(2): 103-105.
  • 18. Urwat U, Fazili IS, Ruby, Rafeequi TA, Shiekh FD, Naykoo NA, Malik FA, Shah RA, Ganai NA. (2015). Sex and Seasonal Variations in the Serum Biochemical Profile of Changthangi Pashmina Goats. Anim Sci Rep. 9(4): 138-148.
  • 19. Er C, Ok M. (2020). Determination the Levels of Some Biochemical Parameters in Female Hair Goats in Cukurova Region. Kocatepe Vet J. 13(1): 25-29.
  • 20. Schultz LH. (1968). Ketozis in Dairy Cattle. J Dairy Sci. 51: 1130-1140.
  • 21. Elitok B. (2012). Reference Values for Hematological and Biochemical Parameters in Saanen Goats Breeding in Afyonkarahisar Province. Kocatepe Vet J. 5: 7-11.
  • 22 Jackson P, Cockcroft P. (2002). Clinical Examination of Farms Animals. Blackwell Science Ltd, Malden, USA.
  • 23. Irak K, Karakoç Z, Mert H, Çelik ÖY, Akgül G, Mert N. (2017). Relationship Between Blood Iron Levels and Some Liver Enzymes and Histology in Hairy Goat Crossbred. Van Vet J. 28(3): 145-149.
  • 24. Abd El-Maksoud HAA, Tahia E, Ahmed El-Kharadly WA. (2012). Biochemical Alterations of Experimentally Induced Hypomagnesaemia in Male Baladi Goats. Benha Veterinary Medical Journal. 23(1): 19-25.
  • 25. Karaşahin T, Aksoy NH, Haydardedeoğlu AE, Dursun Ş, Bulut G, Çamkerten G, Çamkerten İ, İlgün R. (2019). Serum Cholesterol Levels in Hair Goats of Aksaray Region. Indian J Anim Res. 53(1): 63-66.
  • 26. Farshad A, Yousefi A, Moghaddam A, Khalili B. (2012). Seasonal Changes in Serum Testosterone, LDH Concentration and Semen Characteristics in Markhoz Goats. Asian-Aust J Anim Sci. 25(2): 189-193.
  • 27. Marutsova VJ, Binev RG. (2020). Changes in Blood Enzyme Activities and Some Liver Parameters in Goats with Subclinical Ketosis. Bulg J Vet Med. 23(1): 70-79. 28. Abba Y, Abdullah FFJ, Chung ELT, Sadiq MA, Mohammed K, Osman AY, Rahmat NR, Razak IA, Lila MAM, Haron AV, Saharee AA. (2015). Biochemical and Pathological Findings of Pregnancy Toxemia İn Saanen Doe: A Case Report. J Adv Vet Anim Res. 2: 236-239.
  • 29. Barakat SEM, Al-Bhanasawi NM, Elazhari GE, Bakhiet AO. (2007). Clinical and Serobiochemical Studies on Naturally Occurring Pregnancy Toxaemia in Shamia Goats. J Anim Vet Adv. 6: 768-772.

Evaluation of Some Biochemical Parameters in the Pre-Pasture, Pasture and Post- Pasture Period in Gurcu Goats

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 1, 33 - 38, 30.06.2020

Enes Akyüz Mükremin Ölmez Mushap Kuru Oğuz Merhan Mustafa Makav Metin Öğün Kadir Bozukluhan Amir Naseri Erdoğan Uzlu Gürbüz Gökçe

Öz

Turkey, one of the local genetic resources and the number of studies conducted on Gurcu goats descending from day to day is very limited. In this study, it was aimed to determine the changes in some biochemical parameters in the Gurcu goats before pasture, during pasture season and at the end of pasture feeding. Respiratory rate (R), pulse rate (P) and rectal temperature (T) of goats (n=30) were determined. Blood samples were taken in the middle of each period, before pasture (4 months), pasture feeding (4 months) and after pasture (4 months). It was found that glucose (GLUK), lactate dehydrogenase (LDH), triglyceride (TG) and total protein (TP) concentration were found to be significantly lower in the pre-pasture period than other periods. While there was no statistical difference between the periods in the calcium (Ca) and aspartate aminotransferase (AST) level, it was determined that the magnesium (Mg) level was higher than the pasture after the pasture. Low density lipoprotein (LDL-C) concentration was determined to increase in pasture and post-pasture process. As a result, it was found that some serum biochemical parameters were significantly affected in different periods of traditional feeding in Gurcu goats.

Anahtar Kelimeler

Gurcu goats pasture serum biochemistry triglyceride

Kaynakça

  • 1. Batu S. (1951). Türkiye Keçi Irkları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları, Ankara, Türkiye.
  • 2. Sezgin E, Kopuzlu S, Yüksel S. (2010). Gürcü Keçisi, Ulusal Keçicilik Kongresi, 24-26 Haziran, Çanakkale-Türkiye.
  • 3. Kuru M, Kuru BB, Kulaksız R, Arı UÇ, Oral H. (2017). Gürcü Keçilerinin Bazı Reprodüktif Özellikleri. Harran Üniv Vet Fak Derg. 6(2): 119-125.
  • 4. Kuru M, Boğa Kuru B, Kulaksız R, Arı UÇ, Oral H. (2017). Abaza Keçilerinde Progesteron Destekli Östrus Senkronizasyonunun Bazı Reprodüktif Parametrelere Etkileri. Kocatepe Vet J. 10(3): 164-171.
  • 5. Kuru M, Kulaksız R, Oral H. (2018). Determination of Gestational Age by Measuring Defined Embryonic and Fetal Parameters with Ultrasonography in Abaza and Gurcu Goats. Acta Vet Brno. 87(4): 357-362.
  • 6. Bhargava SC. (1980). Haematological Studies in Goats. Indian Vet J. 57: 485.
  • 7. Kaneko JJ, Harvey JW, Bruss ML. (2008). Clinical Biochemistry of Domestic Animals. 6th ed. Academic Press, San Diego.
  • 8. Naresk K, Rastogi SK, Singh SP, Tyagi SK, Kumar N (1997). Variation in Leucocytic Count Some Plasma Biochemical Constituerts Due to Age and Sex in Gaddi Goats. Indian J Anim Sci. 67: 312-313.
  • 9. İriadam M. (2004). Kilis keçilerine Ait Bazı Hematolojik ve Biyokimyasal Parametreler. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 51: 83-85.
  • 10. Meyer DJ, Harvey JW. (2004). Veterinary Laboratory Medicine. Interpretation and Diagnosis, 3rd ed, WB Saunders Company, Philadelphia.
  • 11. Gürgöze S, Gökalp E. (2018). Şanlıurfa Yöresi Ankara Tiftik ve Halep Keçi Irklarına Ait Bazı Biyokimyasal Kan Parametreleri ile Malondialdehit Düzeylerinin Tespiti. Harran Üniv Vet Fak Derg. Özel Sayı: 19-23.
  • 12. Balamurugan R, Durgalakshmi R, Sheeba A. (2015). Effect of Gender on Certain Serum Biochemical Parameters of Desi Goats in Cauvery Delta Region. J Anim Nutr and Physiol. 1: 34-36.
  • 13. Barwary MS, Alkass JE, Ahmed SJ. (2016). Studies on The Effect of Selenium and Vitamine on Some Haematological ond Biochemical Parameters in Female Meriz Goats. J Univ Duhok Agri Vet Sci, 19(1): 210-215.
  • 14. Madan J, Sindhu S, Gupta M, Kumar S. (2016). Hematobiochemical Profile and Mineral Status in Growing Beetal Goats Kids. J Cell Tissue Res. 16(1): 5517-5522.
  • 15. Piccione G, Messina V, Vazzana I, Dara S, Giannetto C, Assenza A. (2012). Seasonal Variations of Some Serum Electrolyte Concentrations in Sheep and Goats. Comp Clin Pathol. 21: 911-915.
  • 16. Piccione G, Monteverde V, Rizzo M, Vazzana I, Assenza A, Zumbo A, Niutta PP. (2014). Reference Intervals of Some Electrophoretic and Haematological Parameters in Italian Goats, Comparison Between Girgentana and Aspromontana Breeds. J Appl Anim Res. 42(4): 434-439.
  • 17. Tanrıtanır P, Ceylan E, Dede S. (2010). Sağlıklı Siirt Kıl Keçilerinde Doğum Öncesi ve Doğum Sonrası Bazı Kan Parametrelerinin Araştırılması. YYU Vet Fak Derg. 21(2): 103-105.
  • 18. Urwat U, Fazili IS, Ruby, Rafeequi TA, Shiekh FD, Naykoo NA, Malik FA, Shah RA, Ganai NA. (2015). Sex and Seasonal Variations in the Serum Biochemical Profile of Changthangi Pashmina Goats. Anim Sci Rep. 9(4): 138-148.
  • 19. Er C, Ok M. (2020). Determination the Levels of Some Biochemical Parameters in Female Hair Goats in Cukurova Region. Kocatepe Vet J. 13(1): 25-29.
  • 20. Schultz LH. (1968). Ketozis in Dairy Cattle. J Dairy Sci. 51: 1130-1140.
  • 21. Elitok B. (2012). Reference Values for Hematological and Biochemical Parameters in Saanen Goats Breeding in Afyonkarahisar Province. Kocatepe Vet J. 5: 7-11.
  • 22 Jackson P, Cockcroft P. (2002). Clinical Examination of Farms Animals. Blackwell Science Ltd, Malden, USA.
  • 23. Irak K, Karakoç Z, Mert H, Çelik ÖY, Akgül G, Mert N. (2017). Relationship Between Blood Iron Levels and Some Liver Enzymes and Histology in Hairy Goat Crossbred. Van Vet J. 28(3): 145-149.
  • 24. Abd El-Maksoud HAA, Tahia E, Ahmed El-Kharadly WA. (2012). Biochemical Alterations of Experimentally Induced Hypomagnesaemia in Male Baladi Goats. Benha Veterinary Medical Journal. 23(1): 19-25.
  • 25. Karaşahin T, Aksoy NH, Haydardedeoğlu AE, Dursun Ş, Bulut G, Çamkerten G, Çamkerten İ, İlgün R. (2019). Serum Cholesterol Levels in Hair Goats of Aksaray Region. Indian J Anim Res. 53(1): 63-66.
  • 26. Farshad A, Yousefi A, Moghaddam A, Khalili B. (2012). Seasonal Changes in Serum Testosterone, LDH Concentration and Semen Characteristics in Markhoz Goats. Asian-Aust J Anim Sci. 25(2): 189-193.
  • 27. Marutsova VJ, Binev RG. (2020). Changes in Blood Enzyme Activities and Some Liver Parameters in Goats with Subclinical Ketosis. Bulg J Vet Med. 23(1): 70-79. 28. Abba Y, Abdullah FFJ, Chung ELT, Sadiq MA, Mohammed K, Osman AY, Rahmat NR, Razak IA, Lila MAM, Haron AV, Saharee AA. (2015). Biochemical and Pathological Findings of Pregnancy Toxemia İn Saanen Doe: A Case Report. J Adv Vet Anim Res. 2: 236-239.
  • 29. Barakat SEM, Al-Bhanasawi NM, Elazhari GE, Bakhiet AO. (2007). Clinical and Serobiochemical Studies on Naturally Occurring Pregnancy Toxaemia in Shamia Goats. J Anim Vet Adv. 6: 768-772.
Toplam 28 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Veteriner Cerrahi
Bölüm Araştıma
Yazarlar

Enes Akyüz 0000-0002-3288-2058

Mükremin Ölmez 0000-0002-5003-3383

Mushap Kuru 0000-0003-4409-251X

Oğuz Merhan 0000-0002-3399-0667

Mustafa Makav Bu kişi benim 0000-0003-1879-8180

Metin Öğün 0000-0002-2599-8589

Kadir Bozukluhan 0000-0003-4929-5156

Amir Naseri Bu kişi benim 0000-0001-9140-5879

Erdoğan Uzlu 0000-0002-3064-6633

Gürbüz Gökçe 0000-0002-2492-5193

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2020
Kabul Tarihi 11 Mayıs 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 13 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Akyüz, E., Ölmez, M., Kuru, M., Merhan, O., vd. (2020). Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 13(1), 33-38.
AMA Akyüz E, Ölmez M, Kuru M, Merhan O, Makav M, Öğün M, Bozukluhan K, Naseri A, Uzlu E, Gökçe G. Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi. Dicle Üniv Vet Fak Derg. Haziran 2020;13(1):33-38.
Chicago Akyüz, Enes, Mükremin Ölmez, Mushap Kuru, Oğuz Merhan, Mustafa Makav, Metin Öğün, Kadir Bozukluhan, Amir Naseri, Erdoğan Uzlu, ve Gürbüz Gökçe. “Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada Ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi”. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 13, sy. 1 (Haziran 2020): 33-38.
EndNote Akyüz E, Ölmez M, Kuru M, Merhan O, Makav M, Öğün M, Bozukluhan K, Naseri A, Uzlu E, Gökçe G (01 Haziran 2020) Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 13 1 33–38.
IEEE E. Akyüz, “Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi”, Dicle Üniv Vet Fak Derg, c. 13, sy. 1, ss. 33–38, 2020.
ISNAD Akyüz, Enes vd. “Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada Ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi”. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 13/1 (Haziran 2020), 33-38.
JAMA Akyüz E, Ölmez M, Kuru M, Merhan O, Makav M, Öğün M, Bozukluhan K, Naseri A, Uzlu E, Gökçe G. Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi. Dicle Üniv Vet Fak Derg. 2020;13:33–38.
MLA Akyüz, Enes vd. “Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada Ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi”. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, c. 13, sy. 1, 2020, ss. 33-38.
Vancouver Akyüz E, Ölmez M, Kuru M, Merhan O, Makav M, Öğün M, Bozukluhan K, Naseri A, Uzlu E, Gökçe G. Gürcü Keçilerinde Mera Öncesi, Merada ve Mera Sonrası Dönemde Bazı Biyokimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi. Dicle Üniv Vet Fak Derg. 2020;13(1):33-8.
 Kapak Resmi İndir

DANIŞMA KURULU
Prof. Dr. Abit AKTAŞ, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
Prof. Dr. Yılmaz ARAL, Ankara Üniversitesi
Prof. Dr. Ali ARSLAN, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. M. Sedat BARAN, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır
Prof. Dr. Cengiz CEYLAN, Balıkesir Üniversitesi
Prof. Dr. Ahmet ÇAKIR, Ankara Üniversitesi
Prof. Dr. Burhan ÇETİNKAYA, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Ülker EREN, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın
Prof. Dr. Abdurrahman GÜL, Bingöl Üniversitesi
Prof. Dr. Hakki KARA, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas
Prof. Dr. Narin LİMAN, Erciyes Üniversitesi, Kayseri
Prof. Dr. Abdullah ÖZEN, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Ayşe SERBEST, Uludağ Üniversitesi, Bursa
Prof. Dr. Kazım ŞAHİN, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Tekin ŞAHİN, Siirt Üniversitesi
Prof. Dr. Nihat ŞINDAK, Siirt Üniversitesi
Prof. Dr. Muzaffer TAŞ, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ
Prof. Dr. Necati TİMURKAN Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Emine ÜNSALDI, Fırat Üniversitesi, Elazığ
Prof. Dr. Murat YILDIRIM, Kırıkkale Üniversitesi
Doç. Dr. M. Osman ATLI, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa
Doç. Dr. Bülent ELİTOK, Afyon Kocatepe Üniversitesi
Doç. Dr. Serkan ERDOĞAN, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ
Dr. Öğr. Üyesi Zelal KARAKOÇ, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır
Dr. Öğr. Üyesi Ersin UYSAL, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır
*Not: Yayın ve Danışma Kurulu Üyeleri alfabetik sıraya göre dizilmiştir.