Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Investigation of possible use of pheromone trap for adult population development and control of Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) damaging black pine in Başkent University Bağlıca Campus afforestation area

Yıl 2024, Cilt: 48 Sayı: 1, 3 - 14, 18.03.2024

Cem Erdoğan

https://doi.org/10.16970/entoted.1352020

Öz

The six-toothed pine bark beetle, Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae), is one of the important pests of Pinus and Picea species in the forests of Türkiye. Başkent University Bağlıca Campus was established in 1993 and approximately 5 million trees have been planted in the area to date, including those that have dried up. Pheromone traps were hung in campus for monitoring the adult population development, determining the flight activities of the insect and controlling it on IPM principles. The first adult emergence of I. sexdentatus in Bağlıca took place in the first half of April, the highest flight activity was in April. Ips sexdentatus produced three generations in the region. The highest numbers of adults caught in traps were 741 (27 July 2021) and 421 (25 April 2022), respectively. In the Bağlıca Campus, a total of over 19,000 insects were caught and eliminated. Almost 328 tC of carbon stock was preserved and prevented from being released into nature and at least 11.100 black pine trees were saved or 26.640 USD was contributed to the economy. Using pheromone traps for the control of I. sexdentatus is recommended as a sustainable method that protects biodiversity, without any disturbance of the ecological balance.

Anahtar Kelimeler

Bark beetles conifers Ips sexdentatus pheromone trap

Etik Beyan

Etik kurul raporu gerekmemektedir.

Teşekkür

This project was supported by Başkent University. The author thank Prof. Dr. Fusun Eyidogan, Vice Rector, Başkent University (Türkiye), for supervision and full support. The author also thank Ali Tektabak and Hayati Yılmaz, Afforestration Department, Başkent University (Türkiye), for locating pheromone traps, collecting and providing insect samples. I would like to acknowledge Stephan Robinson, Senior Technical Advisor, FAO (Switzerland), for language editing of this manuscript. The author also thank Ministry of Agriculture and Forestry of Türkiye, General Directorate of Forestry for identifying Ips sexdentatus.

Kaynakça

  • Acatay, A., 1969. Tatbiki Orman Entomolojisi. İ.Ü. Yayın No: 1359, Orman Fakültesi Yayın No: 133, İstanbul, 170 pp (in Turkish).
  • Akkuzu, E. & H. Guzel, 2015. Edge effects of black pine forests on Ips sexdentatus (Boern.) abundance. Šumarski List, 9 (10): 447-453.
  • Anonymous, 2014. Silvikültürel Uygulamaların Teknik Esasları. Tebliğ No 298. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Silvikültür Dairesi Başkanlığı. 142 pp (in Turkish).
  • Anonymous, 2015. Karaçam Ağaçlandırma Alanlarında Karbon Stoklarının Belirlenmesi. Ormancılık Araştırma Bülteni, 1: 2 pp (Web page: https://www.ogm.gov.tr/ekoloji/yayinlarimiz/teknik-bulten) (Date accessed: July 2023) (in Turkish).
  • Anonymous, 2016. Orman Bitkisi ve Bitkisel Ürünlerine Arız Olan Zararlı Organizmalar ile Mücadele Yöntemleri. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü Orman Zararlılarıyla Mücadele Dairesi Başkanlığı Yayınları, Ankara, 296 pp (in Turkish).
  • Anonymous, 2021. Türkiye İstatistik Kurumu. (Web page: https://www.tuik.gov.tr) (Date accessed: April 2021) (in Turkish).
  • Anonymous, 2022. Başkent Kampüsü Ağaçlandırma Çalışmaları 1993-2021. Başkent Üniversitesi Ankara, 340 pp (in Turkish).
  • Anonymous, 2023a. (Web page: https://www.baskent.edu.tr/belgeler/yerlesme_duzeni.pdf) (Date accessed: January 2023) (in Turkish).
  • Anonymous, 2023b. (Web page: https://www.haritamap.com/yer/baskent-universitesi-kampusu-etimesgut) (Date accessed: January 2023) (in Turkish).
  • Anonymous, 2023c. Beaufort (Bofor) Rüzgar Skalası. (Web page: https://www.denizcilikbilgileri.com/ruzgar-yonleri-ve-beaufort-skalasi/) (Date accessed: July 2023) (in Turkish).
  • Ataman, O., 1967. Doğu Karadeniz ladin ormanlarında Ips sexdentatus kabuk böceği tahribatı ve mücadele esasları. Teknik Bülten Dergisi, 6 (22): 79-89 (in Turkish).
  • Baydemir, M., 2016. The Scolytidae (Coleoptera) of Balıkesir Forest Enterprise. Institute of Graduate Studies in Science & Engineering, Istanbul University (Unpublished) M.Sc. Thesis, Istanbul, 90 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Beşceli, O. & M. Ekici, 1969. Doğu Ladini (Picea orientalis L.) Mıntıkasında Ips sexdentatus’ un Biyolojisi ve Mücadelesi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları Teknik Bülten Serisi No: 32, Ankara 35 pp (in Turkish).
  • Bueno, A, J. J. Diez & M. M. Fernandez, 2010. Ophiostomatoid fungi transported by Ips sexdentatus (Coleoptera, Scolytidae) in Pinus pinaster in NW Spain. Silva Fennica, 44 (3): 387-397.
  • Cebeci, H., 2003. The Entomological Problems on Plantations in İstanbul Province at Istanbul Forest Regional Directory. Institute of Graduate Studies in Science and Engineering, Istanbul University, (Unpublished) PhD. Thesis in, Istanbul, 207 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Chararas, C., 1966. Ips sexdentatus and other bark beetle species on Picea orientalis. Journal of Forestry Research Institute, 12 (1): 3-37.
  • Christiansen, E., R. H. Waring & A. A. Berryman, 1987. Resistance of conifers to bark beetle attack: searching for general relationships. Forest Ecology and Management, 22 (1-2): 89-10.
  • Coşkun, K. A., Y. Aksu & B. Ç. Göktürk, 2010. “Picea orientalis ormanlarında zarar yapan Ips typographus L, (Coleoptera:Scolytidea)’ın biyolojisi, morfolojisi, yayılışı, zararı, yapılan mücadele çalışmaları ve alınan sonuçlar üzerine araştırmalar, 1309-1317”. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi (20-22 Mayıs 2010, Artvin, Türkiye) Cilt 4 (in Turkish with abstract in English).
  • Çanakçıoğlu, H. & T. Mol, 1998. Orman Entomolojisi, Zararlı ve Yararlı Böcekler,İstanbul Üniversitesi Yayın No: 4063, Orman Fakültesi Yayınları, No: 451, İstanbul, 541 pp (in Turkish).
  • Defne, M., 1954. Ips sexdentatus Boerner kabuk böceğinin Çoruh ormanlarındaki durumu ve tevlit ettiği zararlar. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 4 (2): 80-91 (in Turkish).
  • Dönmez, H., 2006. Scolytidae (Coleoptera) Species with Important Parasite and Predators to Determination Harmful on the Conifer Forest in Mersin Regional Forest Directorate. Institute of Science and Technology, Gazi University, (Unpublished), M. Sc. Thesis, Ankara, 109 pp (in Turkish with abstract in English).
  • EFSA, 2017. EFSA Panel on Plant Health, Scientific Opinion on the pest categorization of Ips sexdentatus. EFSA Journal, 15: 28 pp.
  • EPPO, 2016. Ips sexdentatus (IPSXSE). (Web page: https://gd.eppo.int/taxon/IPSXSE/categorization) (Date accessed: January 2023).
  • EPPO, 2023. Ips sexdentatus. EPPO datasheets on pests recommended for regulation. (Web page: https://gd.eppo.int) (Date accessed: February 2023).
  • Erdem, R., 1968. Ormanın Faydalı ve Zararlı Böcekleri. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 1265, Orman Fakültesi No:118, İstanbul, 182 pp (In Turkish).
  • Eyüboğlu, B., 2011. Research on The Biology, Damage and Struggle of Ips sexdentatus In Torul, Gumushane. Artvin Coruh University, (Unpublished), M. Sc. Thesis, Artvin, 61 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Faccoli, M., 2004. A morphological illustrated key to European species of the genus Ips DeGeer (Coleoptera: Scolytidae). The Coleopterist, 13 (3): 103-119.
  • FAO, 2007. Forest Pest Species Profile. November, 4 pp (Web page: https://www.fao.org/forestry/13571-0a6f529afd04cc3d5bcd60e24bafab2fa.pdf) (Date accessed: 05.05 2023).
  • Fettig, C. J., K. D. Klepzig, R. F. Billings, A. S. Munson, T. E. Nebeker, J. F. Negron & J. T. Nowak, 2007. The effectiveness of vegetation management practices for prevention and control of bark beetle infestations in coniferous forests of the western and southern United States. Forest Ecology and Management, 238 (1-3): 24-53.
  • Gilbert, M., L. M. Nageleisen, A. Franklin & J. C. Gregoire, 2005. Post-storm surveys reveal large-scale spatial patterns and influences of site factors, forest structure and diversity in endemic bark-beetle populations. Landscape Ecology, 20 (1): 35-49.
  • Göktürk, T., 2002. Coleoptera Species and it's Predators and Parasitoids Living in Forest Trees in Artvin. Graduate School of Natural and Applied Science, Karadeniz Technical University, (Unpublished) PhD. Thesis, Trabzon, 299 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Graves, A. D., E. H. Holsten, M. E. Ascerno, K. Zogas, J. S. Hard, D. P. W. Huber, R. Blanchette & S. J. Seybold, 2008. Protection of spruce from colonization by the bark beetle, Ips per turbatus, in Alaska. Forest Ecology and Management, 256 (2): 1825-1839.
  • Güzel, H., 2018. Effects of Pinus nigra Arn. and Pinus Sylvestris L. Stand Characteristics on Biology and Population Size of Ips sexdentatus (Boern.) Graduate School of Natural and Applied Sciences, Kastamonu University, (Unpublished) M.Sc. Thesis, Kastamonu, 57 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Jactel, H. & F. Lieutier, 1987. Effects of attack density on fecundity of the Scots pine beetle Ips sexdentatus Born (Col: Scolytidae). Journal of Applied Entomology, 104: 190-204.
  • Jactel, H. & J. Gaillard, 1991. A preliminary study of the dispersal potential of Ips sexdentatus (Boern) (Col., Scolytidae) with an automatically recording flight mill. Journal of Applied Entomology, 112 (1-5): 138-145. Jankowiak, R., 2012. Ophiostomatoid fungi associated with Ips sexdentatus on Pinus sylvestris in Poland. Dendrobiology, 68 (1): 43-53.
  • Kirisits, T., 2004. “Fungal Associates of European Bark Beetles with Special Emphasis on the Ophiostomatoid fungi, 181-236”. In: Bark and Wood Boring Insects in Living Trees in Europe, A Synthesis (Eds. F. Lieutier, K. R. Day, A. Battisti, J. C. Gregoire & H. F. Evans). Springer, The Netherlands, 570 pp.
  • Kolk, A. & J. R. Starzyk, 1996. The Atlas of Forest Insect Pests. The Polish Forest Research Institute, Multico Warszawa, Poland, 705 pp (Original publication in Polish. English translation provided by Dr. Lidia Sukovata and others under agreement with The Polish Forest Research Institute).
  • Levieux, J., P. Cassier, D. Guillaumin & A. Roques, 1991. Structures implicated in the transportation of pathogenic fungi by the European bark beetle, Ips sexdentatus Boerner-ultrastructure of a mycangium. Canadian Entomologist, 123 (2): 245-254.
  • Ozcan, G. E., M. Eroglu & H. A. Akinci, 2011. Use of pheromone-baited traps for monitoring Ips sexdentatus (Boerner) (Coleoptera: Curculionidae) in oriental spruce stand. African Journal of Biotechnology, 10 (72): 16351-16360.
  • Öymen, T. & E. Selmi, 1997. “The forest bark beetles of Turkey and their epidemy, 200”. Proceedings of the XI. World Forestry Congress (13-22 October 1997, Antalya, Türkiye) A1, 240 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Özcan, G. E., 2017a. The impacts of Ips sexdentatus on the moisture content of Anatolian black pine trees. Journal of Forestry Faculty, 17 (1): 99-106.
  • Özcan, G. E., 2017b. Assessment of Ips sexdentatus population considering the capture in pheromone traps and their damages under non-epidemic conditions. Šumarski List, 141(1-2): 47-56.
  • Özcan, G. E., K. Enez & B. Arıcak, 2018. Effects of forest roads on Ips sexdentatus infestation in black pine forest. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 6 (7): 828-833 (in Turkish with abstract in English). Pfeffer, A., 1995. Zentral und Westpalaarktische Borken und Kernkafer. Naturhistorisches Museum Basel, Basel, Switzerland, 310 pp (in German).
  • Pineau, X., G. David, Z. Peter, A. Sallé, M. Baude, F. Lieutier & H. Jactel, 2016. Effect of temperature on the reproductive success, developmental rate and brood characteristics of Ips sexdentatus (Boern.). Agricultural and Forest Entomology, 19 (1): 23-23.
  • Romon, P., M. Troya, M. E. Fernandez de Gamarra, A. Eguzkitza, J. C. Iturrondobeitia & A. Goldarazenaet, 2008. Fungal communities associated with pitch canker disease of Pinus radiata caused by Fusarium circinatum in northern Spain: association with insects and pathogen-saprophyte antagonistic interactions. Canadian Journal of Plant Pathology, 30 (2): 241-253.
  • Sarıkaya, O. & M. Avcı, 2006. Kabuk böceklerine karşı ormanlarımızda alınabilecek koruyucu önlemler. Orman Mühendisliği Dergisi, 43 (1-3): 26-31 (in Turkish).
  • Sarıkaya, O. & M. Avcı, 2011. Bark betle fauna (Coleoptera: Scolytinae) of the coniferous forests in the Mediterranean region of Western Turkey, with a new record for Turkish fauna. Turkish Journal of Zoology, 35 (1): 33-47.
  • Sarıkaya, O., 2008. The Scolytidae (Coleoptera) Fauna of West Mediterranean Region's Coniferous Forests. Graduate School of Applied & Natural Sciences, Suleyman Demirel University, (Unpublished) PhD. Thesis, Isparta, 225 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Sarıkaya, O., M. Avcı & S. Yıldırım, 2012. “Flight activity and biology of Ips sexdentatus Boerner in Black pine (Pinus nigra Arnold) forests of Isparta, Turkey, 597-604”. International Scientific Conference Forests in the Future - Sustainable Use, Risks and Challenges (4-5 October 2012, Belgrade, Serbia), 1120 pp.
  • Schimitschek, E., 1953. Türkiye Orman Böcekleri ve Muhiti. İ.Ü. Yayınlarından, Yayın No: 556, Orman Fakültesi Yayın No: 24, Hüsnü Tabiat Matbaası, İstanbul, 471 pp (in Turkish).
  • Seedre, M., 2005. Ips sexdentatus damage in Montesquiu Castle Park Scots Pine Stands; Overview and Management Recommendations, Applied Period Project Report. Course Master of European Forestry Erasmus Mundus. Supervised by Jordi Jürgens, Barcelona, Spain, 14 pp.
  • Sekendiz, O. A., 1984. Ormanlarımızda Önemli Zararları Görülebilen Kabuk Böcekleri Scolytidae (Ipidae) Familyası Türleri, Koruma ve Savaş Yöntemleri. Orman Böcek ve Hastalıkları Semineri, Antalya, Türkiye, 12 pp (in Turkish).
  • Sekendiz, O. A., 1985. Bakım alanlarında kabuk böceği salgınlarından korunma ve entegre savaş. Orman Mühendisliği Dergisi, 22 (6): 31-33 (in Turkish).
  • Sekendiz, O. A., 1991. Abies nordmanniana (Stev.) Spach.’nın Doğu Karadeniz Bölümü Ormanlarındaki Zararlı Böcekleri ile Koruma ve Savaş Yöntemleri. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Yayın No: 678, Sıra No: 73, 200 pp (in Turkish).
  • Selmi, E., 1989. Türkiye Ipinae (Coleoptera, Scolytidae) Türleri. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul, 123 pp (in Turkish).
  • Selmi, E., 1998. Türkiye Kabuk Böcekleri ve Savaşı. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 4042, Fen Bilimleri Enstitüsü Yayın No: 11, ISBN: 975-404-466-X-29-164, İstanbul, 196 pp (in Turkish).
  • Serez, M., 1984. Ips sexdentatus savaşında Ips typographus’un feromon dispenseri “İpslure” nin kullanılması. K.T.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 7 (1) 35-43 (in Turkish).
  • Serez, M., 2001. Zararlı böceklere karşı feromon tuzaklarının kullanılması. Orman Mühendisliği Dergisi, 8: 5-6 (In Turkish).
  • Silverstein, R. M., J. O. Rodin & D. L. Wood, 1966. Sex attractants in frass produced by male Ips confusus in ponderosa pine. Science, 154 (3748): 509-510.
  • Şahin, M., 2019. Effect of Type, Color and Hanging Height of Ips sexdentatus Pheromone Traps on Capture Rates. Graduate School of Natural and Applied Sciences, Kastamonu University, (Unpublished) M.Sc. Thesis, Kastamonu, 56 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Toper Kaygın, A., 2007. Endüstriyel Odun Zararlıları. Nobel Yayın No:1082, Nobel Yayın Dağıtım (ISBN: 978-994-77-084-2) Ankara, XII+243 pp (in Turkish).
  • Tosun, I., 1975. Akdeniz Bölgesi iğne yapraklı ormanlarında zarar yapan böcekler ve önemli türlerin parazit ve yırtıcıları üzerine araştırmalar. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 26 (2): 218-254 (in Turkish).
  • Töre, D. & S. Erik, 2012. The flora of Bağlıca Campus of Başkent University (Ankara). Hacettepe Journal of Biology and Chemistry (HJBC), 40 (3): 267-291.
  • Wainhouse, D., 2005. Ecological Methods in Forest Pest Management. Oxford University Press, New York, USA, 225 pp.
  • Yıldırım, S., 2011. The Harmful Bark Beetle Species in The Coniferous Forests of Isparta-Aksu Province. Graduate School of Applied and Natural Sciences, Suleyman Demirel University, (Unpublished) M.Sc., Isparta, 68 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Yiğit, B., 2017. The Bark Beetle Pests in the Coniferous Tree Species in Ordu Province (Curculionidae:Scolytinae). Graduate School of Applied and Natural Sciences, Bartın University, (Unpublished) M.Sc. Thesis, Bartın, 74 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Yücel, M., 2001. “Doğu Ladini Ormanlarının Zararlı Böceklerden Korunması ve Mücadelesi, 189-198”. In: Doğu Ladini, El Kitabı: 5 (Ed. Ö. S. Erkuloğlu). Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, Türkiye, 264 pp (in Turkish).
  • Yüksel, B., 1996. Investigations on the Damaging Insects Species and of Some Predators and Parasites Species at the Oriental Spruce in Turkey. Graduate School of Natural and Applied Science, Karadeniz Technical University, (Unpublished) PhD. Thesis, Trabzon, Türkiye, 240 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Yüksel, B., 1997. Doğu ladini (Picea orientalis L.) ormanlarında zarar yapan böcek türleri ile bunların yırtıcı ve parazitleri-I (Zararlı Böcekler). Orman Bakanlığı Doğu Karadeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülten: 4 (1): 92-108 (in Turkish).
  • Yüksel, B., 1998. Türkiye’de doğu ladini (Picea orientalis (L.) ormanlarında zarar yapan böcek türleri ile bunların yırtıcı ve parazitleri-II (Yırtıcı ve Parazitler). Orman Bakanlığı Doğu Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten, 6 (1): 85 (In Turkish).
  • Yüksel, B., G. Tozlu & M. Şentürk, 2000. Sarıkamış Sarıçam (Pinus silvestris L.) Ormanlarında Etkin Zarar Yapan Kabuk Böcekleri ve Bunlara Karşı Alınabilecek Önlemler, T.C. Orman Bakanlığı Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülten No: 3 Orman Bakanlığı Yayın No: 107, DAOAK Yayın No: 8, Erzurum, Türkiye, 66 pp (in Turkish).
  • Yüksel, B., S. Akbulut, M. Serin, M. Erdem & I. Baysal, 2005. “Doğu ladini, sarıçam ve göknar ormanlarında Rhiophagus depressus (Fabr.) (Coleoptera: Rhizophagidae)’un başlıca avları ile ilişkileri ve biyolojik mücadeledeki rolü, 195-205”, Ladin Sempozyumu Bildiriler Kitabı, I. Cilt, (20-22 Ekim 2005, Trabzon, Türkiye) 520 pp (in Turkish with abstract in English).

Başkent Üniversitesi Bağlıca Kampüsü ağaçlandırma alanında karaçamlara zarar yapan Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae)'un ergin popülasyon gelişimi ve mücadelesine yönelik olarak feromon tuzak kullanım olanaklarının araştırılması

Yıl 2024, Cilt: 48 Sayı: 1, 3 - 14, 18.03.2024

Cem Erdoğan

https://doi.org/10.16970/entoted.1352020

Öz

On iki dişli çam kabuk böceği, Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae), Türkiye'deki ormanlık alanlarda Pinus ve Picea türlerinin önemli zararlılarından biridir. Başkent Üniversitesi Bağlıca Kampüsü 1993 yılında kurulmuş ve bugüne kadar alana kuruyanlar da dahil olmak üzere yaklaşık 5 milyon ağaç dikilmiştir. Ergin popülasyon gelişiminin izlenmesi, böceğin uçuş faaliyetlerinin belirlenmesi ve IPM prensiplerine göre kontrol edilmesi için kampus alanına feromon tuzaklar asıldı. Ips sexdentatus'un Bağlıca'daki ilk ergin çıkışı Nisan ayının ilk yarısında gerçekleşmiş, en yüksek uçuş aktivitesi Nisan ayında olmuştur. Ips sexdentatus bölgede üç döl vermiştir. Tuzaklarda yakalanan en yüksek ergin sayıları sırasıyla 741 (27 Temmuz 2021) ve 421 (25 Nisan 2022) olmuştur. Bağlıca Kampüs alanında toplam 19.000'in üzerinde böcek yakalanarak bertaraf edilmiştir. Yaklaşık 328 tC karbon stoku korunarak doğaya salınması engellenmiş ve en az 11.100 karaçam ağacı kurtarılmış veya ekonomiye 26.640 USD katkı sağlanmıştır. Ips sexdentatus mücadelesine yönelik olarak feromon tuzakların kullanılmasının, sürdürülebilir, biyolojik çeşitliliği koruyan ve ekolojik dengeyi bozmayan bir yöntem olarak tavsiye edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kabuk böcekleri iğne yapraklılar Ips sexdentatus feromon tuzağı

Kaynakça

  • Acatay, A., 1969. Tatbiki Orman Entomolojisi. İ.Ü. Yayın No: 1359, Orman Fakültesi Yayın No: 133, İstanbul, 170 pp (in Turkish).
  • Akkuzu, E. & H. Guzel, 2015. Edge effects of black pine forests on Ips sexdentatus (Boern.) abundance. Šumarski List, 9 (10): 447-453.
  • Anonymous, 2014. Silvikültürel Uygulamaların Teknik Esasları. Tebliğ No 298. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Silvikültür Dairesi Başkanlığı. 142 pp (in Turkish).
  • Anonymous, 2015. Karaçam Ağaçlandırma Alanlarında Karbon Stoklarının Belirlenmesi. Ormancılık Araştırma Bülteni, 1: 2 pp (Web page: https://www.ogm.gov.tr/ekoloji/yayinlarimiz/teknik-bulten) (Date accessed: July 2023) (in Turkish).
  • Anonymous, 2016. Orman Bitkisi ve Bitkisel Ürünlerine Arız Olan Zararlı Organizmalar ile Mücadele Yöntemleri. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü Orman Zararlılarıyla Mücadele Dairesi Başkanlığı Yayınları, Ankara, 296 pp (in Turkish).
  • Anonymous, 2021. Türkiye İstatistik Kurumu. (Web page: https://www.tuik.gov.tr) (Date accessed: April 2021) (in Turkish).
  • Anonymous, 2022. Başkent Kampüsü Ağaçlandırma Çalışmaları 1993-2021. Başkent Üniversitesi Ankara, 340 pp (in Turkish).
  • Anonymous, 2023a. (Web page: https://www.baskent.edu.tr/belgeler/yerlesme_duzeni.pdf) (Date accessed: January 2023) (in Turkish).
  • Anonymous, 2023b. (Web page: https://www.haritamap.com/yer/baskent-universitesi-kampusu-etimesgut) (Date accessed: January 2023) (in Turkish).
  • Anonymous, 2023c. Beaufort (Bofor) Rüzgar Skalası. (Web page: https://www.denizcilikbilgileri.com/ruzgar-yonleri-ve-beaufort-skalasi/) (Date accessed: July 2023) (in Turkish).
  • Ataman, O., 1967. Doğu Karadeniz ladin ormanlarında Ips sexdentatus kabuk böceği tahribatı ve mücadele esasları. Teknik Bülten Dergisi, 6 (22): 79-89 (in Turkish).
  • Baydemir, M., 2016. The Scolytidae (Coleoptera) of Balıkesir Forest Enterprise. Institute of Graduate Studies in Science & Engineering, Istanbul University (Unpublished) M.Sc. Thesis, Istanbul, 90 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Beşceli, O. & M. Ekici, 1969. Doğu Ladini (Picea orientalis L.) Mıntıkasında Ips sexdentatus’ un Biyolojisi ve Mücadelesi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları Teknik Bülten Serisi No: 32, Ankara 35 pp (in Turkish).
  • Bueno, A, J. J. Diez & M. M. Fernandez, 2010. Ophiostomatoid fungi transported by Ips sexdentatus (Coleoptera, Scolytidae) in Pinus pinaster in NW Spain. Silva Fennica, 44 (3): 387-397.
  • Cebeci, H., 2003. The Entomological Problems on Plantations in İstanbul Province at Istanbul Forest Regional Directory. Institute of Graduate Studies in Science and Engineering, Istanbul University, (Unpublished) PhD. Thesis in, Istanbul, 207 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Chararas, C., 1966. Ips sexdentatus and other bark beetle species on Picea orientalis. Journal of Forestry Research Institute, 12 (1): 3-37.
  • Christiansen, E., R. H. Waring & A. A. Berryman, 1987. Resistance of conifers to bark beetle attack: searching for general relationships. Forest Ecology and Management, 22 (1-2): 89-10.
  • Coşkun, K. A., Y. Aksu & B. Ç. Göktürk, 2010. “Picea orientalis ormanlarında zarar yapan Ips typographus L, (Coleoptera:Scolytidea)’ın biyolojisi, morfolojisi, yayılışı, zararı, yapılan mücadele çalışmaları ve alınan sonuçlar üzerine araştırmalar, 1309-1317”. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi (20-22 Mayıs 2010, Artvin, Türkiye) Cilt 4 (in Turkish with abstract in English).
  • Çanakçıoğlu, H. & T. Mol, 1998. Orman Entomolojisi, Zararlı ve Yararlı Böcekler,İstanbul Üniversitesi Yayın No: 4063, Orman Fakültesi Yayınları, No: 451, İstanbul, 541 pp (in Turkish).
  • Defne, M., 1954. Ips sexdentatus Boerner kabuk böceğinin Çoruh ormanlarındaki durumu ve tevlit ettiği zararlar. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 4 (2): 80-91 (in Turkish).
  • Dönmez, H., 2006. Scolytidae (Coleoptera) Species with Important Parasite and Predators to Determination Harmful on the Conifer Forest in Mersin Regional Forest Directorate. Institute of Science and Technology, Gazi University, (Unpublished), M. Sc. Thesis, Ankara, 109 pp (in Turkish with abstract in English).
  • EFSA, 2017. EFSA Panel on Plant Health, Scientific Opinion on the pest categorization of Ips sexdentatus. EFSA Journal, 15: 28 pp.
  • EPPO, 2016. Ips sexdentatus (IPSXSE). (Web page: https://gd.eppo.int/taxon/IPSXSE/categorization) (Date accessed: January 2023).
  • EPPO, 2023. Ips sexdentatus. EPPO datasheets on pests recommended for regulation. (Web page: https://gd.eppo.int) (Date accessed: February 2023).
  • Erdem, R., 1968. Ormanın Faydalı ve Zararlı Böcekleri. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 1265, Orman Fakültesi No:118, İstanbul, 182 pp (In Turkish).
  • Eyüboğlu, B., 2011. Research on The Biology, Damage and Struggle of Ips sexdentatus In Torul, Gumushane. Artvin Coruh University, (Unpublished), M. Sc. Thesis, Artvin, 61 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Faccoli, M., 2004. A morphological illustrated key to European species of the genus Ips DeGeer (Coleoptera: Scolytidae). The Coleopterist, 13 (3): 103-119.
  • FAO, 2007. Forest Pest Species Profile. November, 4 pp (Web page: https://www.fao.org/forestry/13571-0a6f529afd04cc3d5bcd60e24bafab2fa.pdf) (Date accessed: 05.05 2023).
  • Fettig, C. J., K. D. Klepzig, R. F. Billings, A. S. Munson, T. E. Nebeker, J. F. Negron & J. T. Nowak, 2007. The effectiveness of vegetation management practices for prevention and control of bark beetle infestations in coniferous forests of the western and southern United States. Forest Ecology and Management, 238 (1-3): 24-53.
  • Gilbert, M., L. M. Nageleisen, A. Franklin & J. C. Gregoire, 2005. Post-storm surveys reveal large-scale spatial patterns and influences of site factors, forest structure and diversity in endemic bark-beetle populations. Landscape Ecology, 20 (1): 35-49.
  • Göktürk, T., 2002. Coleoptera Species and it's Predators and Parasitoids Living in Forest Trees in Artvin. Graduate School of Natural and Applied Science, Karadeniz Technical University, (Unpublished) PhD. Thesis, Trabzon, 299 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Graves, A. D., E. H. Holsten, M. E. Ascerno, K. Zogas, J. S. Hard, D. P. W. Huber, R. Blanchette & S. J. Seybold, 2008. Protection of spruce from colonization by the bark beetle, Ips per turbatus, in Alaska. Forest Ecology and Management, 256 (2): 1825-1839.
  • Güzel, H., 2018. Effects of Pinus nigra Arn. and Pinus Sylvestris L. Stand Characteristics on Biology and Population Size of Ips sexdentatus (Boern.) Graduate School of Natural and Applied Sciences, Kastamonu University, (Unpublished) M.Sc. Thesis, Kastamonu, 57 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Jactel, H. & F. Lieutier, 1987. Effects of attack density on fecundity of the Scots pine beetle Ips sexdentatus Born (Col: Scolytidae). Journal of Applied Entomology, 104: 190-204.
  • Jactel, H. & J. Gaillard, 1991. A preliminary study of the dispersal potential of Ips sexdentatus (Boern) (Col., Scolytidae) with an automatically recording flight mill. Journal of Applied Entomology, 112 (1-5): 138-145. Jankowiak, R., 2012. Ophiostomatoid fungi associated with Ips sexdentatus on Pinus sylvestris in Poland. Dendrobiology, 68 (1): 43-53.
  • Kirisits, T., 2004. “Fungal Associates of European Bark Beetles with Special Emphasis on the Ophiostomatoid fungi, 181-236”. In: Bark and Wood Boring Insects in Living Trees in Europe, A Synthesis (Eds. F. Lieutier, K. R. Day, A. Battisti, J. C. Gregoire & H. F. Evans). Springer, The Netherlands, 570 pp.
  • Kolk, A. & J. R. Starzyk, 1996. The Atlas of Forest Insect Pests. The Polish Forest Research Institute, Multico Warszawa, Poland, 705 pp (Original publication in Polish. English translation provided by Dr. Lidia Sukovata and others under agreement with The Polish Forest Research Institute).
  • Levieux, J., P. Cassier, D. Guillaumin & A. Roques, 1991. Structures implicated in the transportation of pathogenic fungi by the European bark beetle, Ips sexdentatus Boerner-ultrastructure of a mycangium. Canadian Entomologist, 123 (2): 245-254.
  • Ozcan, G. E., M. Eroglu & H. A. Akinci, 2011. Use of pheromone-baited traps for monitoring Ips sexdentatus (Boerner) (Coleoptera: Curculionidae) in oriental spruce stand. African Journal of Biotechnology, 10 (72): 16351-16360.
  • Öymen, T. & E. Selmi, 1997. “The forest bark beetles of Turkey and their epidemy, 200”. Proceedings of the XI. World Forestry Congress (13-22 October 1997, Antalya, Türkiye) A1, 240 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Özcan, G. E., 2017a. The impacts of Ips sexdentatus on the moisture content of Anatolian black pine trees. Journal of Forestry Faculty, 17 (1): 99-106.
  • Özcan, G. E., 2017b. Assessment of Ips sexdentatus population considering the capture in pheromone traps and their damages under non-epidemic conditions. Šumarski List, 141(1-2): 47-56.
  • Özcan, G. E., K. Enez & B. Arıcak, 2018. Effects of forest roads on Ips sexdentatus infestation in black pine forest. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 6 (7): 828-833 (in Turkish with abstract in English). Pfeffer, A., 1995. Zentral und Westpalaarktische Borken und Kernkafer. Naturhistorisches Museum Basel, Basel, Switzerland, 310 pp (in German).
  • Pineau, X., G. David, Z. Peter, A. Sallé, M. Baude, F. Lieutier & H. Jactel, 2016. Effect of temperature on the reproductive success, developmental rate and brood characteristics of Ips sexdentatus (Boern.). Agricultural and Forest Entomology, 19 (1): 23-23.
  • Romon, P., M. Troya, M. E. Fernandez de Gamarra, A. Eguzkitza, J. C. Iturrondobeitia & A. Goldarazenaet, 2008. Fungal communities associated with pitch canker disease of Pinus radiata caused by Fusarium circinatum in northern Spain: association with insects and pathogen-saprophyte antagonistic interactions. Canadian Journal of Plant Pathology, 30 (2): 241-253.
  • Sarıkaya, O. & M. Avcı, 2006. Kabuk böceklerine karşı ormanlarımızda alınabilecek koruyucu önlemler. Orman Mühendisliği Dergisi, 43 (1-3): 26-31 (in Turkish).
  • Sarıkaya, O. & M. Avcı, 2011. Bark betle fauna (Coleoptera: Scolytinae) of the coniferous forests in the Mediterranean region of Western Turkey, with a new record for Turkish fauna. Turkish Journal of Zoology, 35 (1): 33-47.
  • Sarıkaya, O., 2008. The Scolytidae (Coleoptera) Fauna of West Mediterranean Region's Coniferous Forests. Graduate School of Applied & Natural Sciences, Suleyman Demirel University, (Unpublished) PhD. Thesis, Isparta, 225 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Sarıkaya, O., M. Avcı & S. Yıldırım, 2012. “Flight activity and biology of Ips sexdentatus Boerner in Black pine (Pinus nigra Arnold) forests of Isparta, Turkey, 597-604”. International Scientific Conference Forests in the Future - Sustainable Use, Risks and Challenges (4-5 October 2012, Belgrade, Serbia), 1120 pp.
  • Schimitschek, E., 1953. Türkiye Orman Böcekleri ve Muhiti. İ.Ü. Yayınlarından, Yayın No: 556, Orman Fakültesi Yayın No: 24, Hüsnü Tabiat Matbaası, İstanbul, 471 pp (in Turkish).
  • Seedre, M., 2005. Ips sexdentatus damage in Montesquiu Castle Park Scots Pine Stands; Overview and Management Recommendations, Applied Period Project Report. Course Master of European Forestry Erasmus Mundus. Supervised by Jordi Jürgens, Barcelona, Spain, 14 pp.
  • Sekendiz, O. A., 1984. Ormanlarımızda Önemli Zararları Görülebilen Kabuk Böcekleri Scolytidae (Ipidae) Familyası Türleri, Koruma ve Savaş Yöntemleri. Orman Böcek ve Hastalıkları Semineri, Antalya, Türkiye, 12 pp (in Turkish).
  • Sekendiz, O. A., 1985. Bakım alanlarında kabuk böceği salgınlarından korunma ve entegre savaş. Orman Mühendisliği Dergisi, 22 (6): 31-33 (in Turkish).
  • Sekendiz, O. A., 1991. Abies nordmanniana (Stev.) Spach.’nın Doğu Karadeniz Bölümü Ormanlarındaki Zararlı Böcekleri ile Koruma ve Savaş Yöntemleri. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Yayın No: 678, Sıra No: 73, 200 pp (in Turkish).
  • Selmi, E., 1989. Türkiye Ipinae (Coleoptera, Scolytidae) Türleri. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul, 123 pp (in Turkish).
  • Selmi, E., 1998. Türkiye Kabuk Böcekleri ve Savaşı. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 4042, Fen Bilimleri Enstitüsü Yayın No: 11, ISBN: 975-404-466-X-29-164, İstanbul, 196 pp (in Turkish).
  • Serez, M., 1984. Ips sexdentatus savaşında Ips typographus’un feromon dispenseri “İpslure” nin kullanılması. K.T.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 7 (1) 35-43 (in Turkish).
  • Serez, M., 2001. Zararlı böceklere karşı feromon tuzaklarının kullanılması. Orman Mühendisliği Dergisi, 8: 5-6 (In Turkish).
  • Silverstein, R. M., J. O. Rodin & D. L. Wood, 1966. Sex attractants in frass produced by male Ips confusus in ponderosa pine. Science, 154 (3748): 509-510.
  • Şahin, M., 2019. Effect of Type, Color and Hanging Height of Ips sexdentatus Pheromone Traps on Capture Rates. Graduate School of Natural and Applied Sciences, Kastamonu University, (Unpublished) M.Sc. Thesis, Kastamonu, 56 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Toper Kaygın, A., 2007. Endüstriyel Odun Zararlıları. Nobel Yayın No:1082, Nobel Yayın Dağıtım (ISBN: 978-994-77-084-2) Ankara, XII+243 pp (in Turkish).
  • Tosun, I., 1975. Akdeniz Bölgesi iğne yapraklı ormanlarında zarar yapan böcekler ve önemli türlerin parazit ve yırtıcıları üzerine araştırmalar. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 26 (2): 218-254 (in Turkish).
  • Töre, D. & S. Erik, 2012. The flora of Bağlıca Campus of Başkent University (Ankara). Hacettepe Journal of Biology and Chemistry (HJBC), 40 (3): 267-291.
  • Wainhouse, D., 2005. Ecological Methods in Forest Pest Management. Oxford University Press, New York, USA, 225 pp.
  • Yıldırım, S., 2011. The Harmful Bark Beetle Species in The Coniferous Forests of Isparta-Aksu Province. Graduate School of Applied and Natural Sciences, Suleyman Demirel University, (Unpublished) M.Sc., Isparta, 68 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Yiğit, B., 2017. The Bark Beetle Pests in the Coniferous Tree Species in Ordu Province (Curculionidae:Scolytinae). Graduate School of Applied and Natural Sciences, Bartın University, (Unpublished) M.Sc. Thesis, Bartın, 74 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Yücel, M., 2001. “Doğu Ladini Ormanlarının Zararlı Böceklerden Korunması ve Mücadelesi, 189-198”. In: Doğu Ladini, El Kitabı: 5 (Ed. Ö. S. Erkuloğlu). Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, Türkiye, 264 pp (in Turkish).
  • Yüksel, B., 1996. Investigations on the Damaging Insects Species and of Some Predators and Parasites Species at the Oriental Spruce in Turkey. Graduate School of Natural and Applied Science, Karadeniz Technical University, (Unpublished) PhD. Thesis, Trabzon, Türkiye, 240 pp (in Turkish with abstract in English).
  • Yüksel, B., 1997. Doğu ladini (Picea orientalis L.) ormanlarında zarar yapan böcek türleri ile bunların yırtıcı ve parazitleri-I (Zararlı Böcekler). Orman Bakanlığı Doğu Karadeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülten: 4 (1): 92-108 (in Turkish).
  • Yüksel, B., 1998. Türkiye’de doğu ladini (Picea orientalis (L.) ormanlarında zarar yapan böcek türleri ile bunların yırtıcı ve parazitleri-II (Yırtıcı ve Parazitler). Orman Bakanlığı Doğu Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten, 6 (1): 85 (In Turkish).
  • Yüksel, B., G. Tozlu & M. Şentürk, 2000. Sarıkamış Sarıçam (Pinus silvestris L.) Ormanlarında Etkin Zarar Yapan Kabuk Böcekleri ve Bunlara Karşı Alınabilecek Önlemler, T.C. Orman Bakanlığı Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülten No: 3 Orman Bakanlığı Yayın No: 107, DAOAK Yayın No: 8, Erzurum, Türkiye, 66 pp (in Turkish).
  • Yüksel, B., S. Akbulut, M. Serin, M. Erdem & I. Baysal, 2005. “Doğu ladini, sarıçam ve göknar ormanlarında Rhiophagus depressus (Fabr.) (Coleoptera: Rhizophagidae)’un başlıca avları ile ilişkileri ve biyolojik mücadeledeki rolü, 195-205”, Ladin Sempozyumu Bildiriler Kitabı, I. Cilt, (20-22 Ekim 2005, Trabzon, Türkiye) 520 pp (in Turkish with abstract in English).
Toplam 72 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Bitki Koruma (Diğer), Orman Entomolojisi ve Orman Koruma
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Cem Erdoğan 0000-0001-9537-3536

Erken Görünüm Tarihi 21 Ocak 2024
Yayımlanma Tarihi 18 Mart 2024
Gönderilme Tarihi 29 Ağustos 2023
Kabul Tarihi 14 Aralık 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 48 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Erdoğan, C. (2024). Investigation of possible use of pheromone trap for adult population development and control of Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) damaging black pine in Başkent University Bağlıca Campus afforestation area. Turkish Journal of Entomology, 48(1), 3-14. https://doi.org/10.16970/entoted.1352020
AMA Erdoğan C. Investigation of possible use of pheromone trap for adult population development and control of Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) damaging black pine in Başkent University Bağlıca Campus afforestation area. TED. Mart 2024;48(1):3-14. doi:10.16970/entoted.1352020
Chicago Erdoğan, Cem. “Investigation of Possible Use of Pheromone Trap for Adult Population Development and Control of Ips Sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) Damaging Black Pine in Başkent University Bağlıca Campus Afforestation Area”. Turkish Journal of Entomology 48, sy. 1 (Mart 2024): 3-14. https://doi.org/10.16970/entoted.1352020.
EndNote Erdoğan C (01 Mart 2024) Investigation of possible use of pheromone trap for adult population development and control of Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) damaging black pine in Başkent University Bağlıca Campus afforestation area. Turkish Journal of Entomology 48 1 3–14.
IEEE C. Erdoğan, “Investigation of possible use of pheromone trap for adult population development and control of Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) damaging black pine in Başkent University Bağlıca Campus afforestation area”, TED, c. 48, sy. 1, ss. 3–14, 2024, doi: 10.16970/entoted.1352020.
ISNAD Erdoğan, Cem. “Investigation of Possible Use of Pheromone Trap for Adult Population Development and Control of Ips Sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) Damaging Black Pine in Başkent University Bağlıca Campus Afforestation Area”. Turkish Journal of Entomology 48/1 (Mart 2024), 3-14. https://doi.org/10.16970/entoted.1352020.
JAMA Erdoğan C. Investigation of possible use of pheromone trap for adult population development and control of Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) damaging black pine in Başkent University Bağlıca Campus afforestation area. TED. 2024;48:3–14.
MLA Erdoğan, Cem. “Investigation of Possible Use of Pheromone Trap for Adult Population Development and Control of Ips Sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) Damaging Black Pine in Başkent University Bağlıca Campus Afforestation Area”. Turkish Journal of Entomology, c. 48, sy. 1, 2024, ss. 3-14, doi:10.16970/entoted.1352020.
Vancouver Erdoğan C. Investigation of possible use of pheromone trap for adult population development and control of Ips sexdentatus (Börner, 1776) (Coleoptera: Scolytidae) damaging black pine in Başkent University Bağlıca Campus afforestation area. TED. 2024;48(1):3-14.
 Kapak Resmi İndir