International Review of Economics and Management

Öz

Bu çalışma ile, yıllık tıbbi ve aromatik bitki üretim miktarı üzerinde etkisi olduğu düşünülen değişkenlerin yıllık üretim miktarını ne yönde etkiledikleri araştırılmıştır. Küresel ekonomide önemli bir yeri olan ve ülkemiz iklim koşulları nedeniyle doğal olarak yetişen pek çok bitki türü bulunmaktadır. Tıbbi ve aromatik bitkiler ise ülkemizde daha çok doğadan toplama yoluyla üretilmektedir. Ancak dünya geneline bakıldığında tıbbi ve aromatik bitkilerin endüstriyel ve alternatif tıp amaçlı kullanımının yaygınlaştığı görülmektedir. Bu nedenle ülkemiz üretim miktarı üzerinde etkisi olan faktörlerin değerlendirilerek yerli üretimin nasıl teşvik edilebileceği regresyon analizi tekniği kullanılarak araştırılmıştır. Sıcaklık, yağış, fiyat, döviz alış kuru ve döviz satış kuru değişkenlerinin üretim miktarı üzerindeki etkisinin araştırıldığı model (p=0.000<0.001) istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ancak sıcaklık, yağış ve döviz alış kuru değerlerinin üretim miktarı üzerinde anlamlı bir etkisi görülmemiştir. Yıllık üretim miktarını etkileyen faktörlerin başında fiyat ve döviz satış kuru değeri olduğu görülmüştür. Çalışma sonucunda yerli pazardaki fiyatın üretim miktarını etkilemediği döviz satış fiyatının ise tıbbi ve aromatik bitki üretim miktarı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu görülmüştür. Bu sonuç yurt dışı satışların üretim miktarı üzerinde geniş bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Bu nedenle üretimde belirli bir kalite ve standardizasyona ulaşabilmek adına yerli üreticinin desteklenmesi ve bu alanda eğitilmesinin yurt dışı pazar payını arttıracağı düşünülmüştür.