The beginning of veterinary radiology in Turkey and the historical development of this discipline inAnkara University Faculty of Veterinary Medicine
Öz
Radiology, on which researches began at the end of the nineteenth century with the discovery of “x-rays”, has become an increasingly important diagnosis and treatment method in human medicine. Developments in the field of radiology were closely followed in the Ottoman State and following the first experimental studies launched in 1896, the use of radiology progressively increased in human medicine. On the other hand, radiological researches underwent a slower development in the field of veterinary medicine due to several reasons, including the difficulty of the restraint of animals, in particular the absence of devices suitable for the size of large farm animals, and the excessive exposure of veterinarians to x-rays. Informative articles on veterinary radiological researches conducted in Turkey have been detected in various publications dating back to the late nineteenth century. However, veterinary radiology was first put into practice with the education reform movement of the newly founded Turkish Republic, at the Faculty of Veterinary Medicine of the Higher Agricultural Institute. The pursuance of radiological research in the following years, after the subordination of the Faculty of Veterinary Medicine to Ankara University, as well as education, training and publication activities have all earned radiology a key position among other veterinary clinical disciplines. This study was aimed at contributing to the history of veterinary medicine and science by providing an assessment of the beginning of veterinary radiology in Turkey and the historical development of this discipline in Ankara University Faculty of Veterinary Medicine
Anahtar Kelimeler
Ankara University Faculty of Veterinary Medicine veterinary education veterinary history veterinary radiology
Kaynakça
- Ahmet Hamdi (1930): Baytarî Tababette Rontken İlmi. 1.Baskı, Resimli Ay Matbaası, İstanbul.
- Alkan Z (1999): Veteriner Radyoloji. Baskı: Mina Ajans. Ankara.
- Anonim (1943): Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Kılavuzu. Yüksek Ziraat Enstitüsü Basımevi, Ankara.
- Berkman T (1946): Radyoloji Bilimi ve Öğretimi. Adil Ceylân Matbaası, İstanbul.
- Busch U (2013): The Progress in Radiology in 1896. In: The Story of Radiology, International Day of Radiology, Volume 2. European Society of Radiology, Austria.
- Bürhan (1935): Baytar Fakültesinde poliklinik çalışmaları. Türk Baytarlar Cemiyeti Mecmuası, 5, 527-536.
- Deike UB (2011): Die Entwicklung der röntgenologischen Untersuchung bei der Ankaufsuntersuchung des Pferdes Eine München.
- Kaya M, Seyrek İntaş D (2006): Veteriner Radyoloji ve Ultrasonografi. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları, Bursa.
- Kurul A, Genç SV (2004): AÜ Veteriner Fakültesi Radyoloji Bilim Dalı Dijital Röntgen Ünitesi açıldı. Vet Hek Der Derg, 75, 13.
- Necib Rıza (1341/1925): Baytari Emraz-i Cerrahiye-i Umumi. Hüsn-ü Tabiat Matbaası, İstanbul.
- Öktem B (1963): Fakültemiz otuz yaşında. Türk Veteriner Hekimleri Derneği Dergisi, 33, 562-572.
- Pınar T, Dicle O (1995): Yüz Yıllık Yolculuk Başlangıcın- dan Günümüze Türk Radyolojisi. Birinci Basım, 5G Matbaacılık, İstanbul.
- Saip Ali (1935): Hayvan cerrahlığında röntgenin değeri. Askerî Tıbbı Baytarî Mecmuası, 13, 204-213.
- Subhi Edhem (1918): Nevsal-i Baytari. Agop Matasyan Matbaası, İstanbul.
- Tolkun S (1949): Veteriner radyoloji’ye giriş. Türk Veteriner Hekimleri Derneği Dergisi, 19, 215-222.
- Ülman Y, Livadas G, Yıldırım N (2005): The pioneering steps of radiology in Turkey (1896-1923). Eur J Radiol, 55, 306-310.
- Ünver S (1940): Türklerde radyolojinin başlangıcına dair. Klinik Radyoloji, 1, 9.
- Ünver AS (1942): İlk röntgencilerimizden Dr. Esad Feyzi hakkında (1874-1901). Klinik Radyoloji, 3, 1-4.
- Vural Ş (1935): Türkiye’de ilk defa hayvanî tababette alınan röntgen radyografisi. Türk Baytarlar Cemiyeti Mecmuası, 5, 81-82.
- Weiser M (1929): Baytarî ilk rontken fotoğrafı. (Çev: Şevket Kemal), Askerî Tıbbı Baytarî Mecmuası, 5-6, 152- 153.
- Yıldırım N (2008): Röntgenin keşfinden sonra x ışınlarının İstanbul’a yansıması ve ilk uygulamalar. Toplumsal Tarih, 171, 70-73.
- Yusuf Ziya (1333/1917): Hayvanat-ı Ehliyeden Bahis Ameliyat-ı Cerrahiye. Şirket-i Mürettibiye Matbaası, İstanbul.
Türkiye’de veteriner radyolojinin başlangıcı ve Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesindeki tarihsel gelişimi
Öz
On dokuzuncu yüzyıl sonunda “x-ışınları” nın keşfedilerek bilim dünyasına duyurulması ile başlayan radyoloji çalışmaları, beşeri hekimlik alanında önemi giderek artan tanı ve tedavi yöntemi haline gelmiştir. Bu gelişmeler, Osmanlı Devleti tarafından yakından izlenmiş, 1896 yılında uygulanmaya başlanan ilk deneysel çalışmaların ardından radyolojinin beşeri hekimlikte kullanımı giderek yaygınlaşmıştır. Veteriner hekimliğinde radyoloji çalışmaları ise hayvanların zapturaptında yaşanan güçlükler, özellikle büyükbaş hayvanların büyüklüklerine uygun cihazların bulunmaması, veteriner hekimin röntgen ışınının etkisine uzun süre maruz kalması gibi nedenlerle beşeri hekimlikteki kadar hızlı gelişememiştir. Türkiye’de veteriner radyoloji çalışmalarına dair bilgilendirici makaleler, on dokuzuncu yüzyıl sonundan itibaren çeşitli yayınlarda tespit edilmesine rağmen konu ile ilgili ilk uygulamalar Cumhuriyet’in ilanı ile başlatılan eğitim reformları çerçevesinde Yüksek Ziraat Enstitüsü Baytar Fakültesi’nde gerçekleştirilmiştir. İzleyen yıllarda Ankara Üniversitesi bünyesine giren Veteriner Fakültesinde gelişimini sürdüren veteriner radyoloji çalışmaları, bu alanda yürütülen eğitim-öğretim, araştırma ve yayın etkinlikleriyle veteriner klinik bilimleri içerisinde önemli bir yer edinmiştir. Bu çalışmada Türkiye’de veteriner radyolojinin başlangıcı ve Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi’ndeki tarihsel gelişiminin değerlendirilerek veteriner hekimliği tarihi ve bilim tarihine katkı sağlanması amaçlanmıştır
Anahtar Kelimeler
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi veteriner hekimliği öğretimi veteriner hekimliği tarihi veteriner radyoloji
Kaynakça
- Ahmet Hamdi (1930): Baytarî Tababette Rontken İlmi. 1.Baskı, Resimli Ay Matbaası, İstanbul.
- Alkan Z (1999): Veteriner Radyoloji. Baskı: Mina Ajans. Ankara.
- Anonim (1943): Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Kılavuzu. Yüksek Ziraat Enstitüsü Basımevi, Ankara.
- Berkman T (1946): Radyoloji Bilimi ve Öğretimi. Adil Ceylân Matbaası, İstanbul.
- Busch U (2013): The Progress in Radiology in 1896. In: The Story of Radiology, International Day of Radiology, Volume 2. European Society of Radiology, Austria.
- Bürhan (1935): Baytar Fakültesinde poliklinik çalışmaları. Türk Baytarlar Cemiyeti Mecmuası, 5, 527-536.
- Deike UB (2011): Die Entwicklung der röntgenologischen Untersuchung bei der Ankaufsuntersuchung des Pferdes Eine München.
- Kaya M, Seyrek İntaş D (2006): Veteriner Radyoloji ve Ultrasonografi. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları, Bursa.
- Kurul A, Genç SV (2004): AÜ Veteriner Fakültesi Radyoloji Bilim Dalı Dijital Röntgen Ünitesi açıldı. Vet Hek Der Derg, 75, 13.
- Necib Rıza (1341/1925): Baytari Emraz-i Cerrahiye-i Umumi. Hüsn-ü Tabiat Matbaası, İstanbul.
- Öktem B (1963): Fakültemiz otuz yaşında. Türk Veteriner Hekimleri Derneği Dergisi, 33, 562-572.
- Pınar T, Dicle O (1995): Yüz Yıllık Yolculuk Başlangıcın- dan Günümüze Türk Radyolojisi. Birinci Basım, 5G Matbaacılık, İstanbul.
- Saip Ali (1935): Hayvan cerrahlığında röntgenin değeri. Askerî Tıbbı Baytarî Mecmuası, 13, 204-213.
- Subhi Edhem (1918): Nevsal-i Baytari. Agop Matasyan Matbaası, İstanbul.
- Tolkun S (1949): Veteriner radyoloji’ye giriş. Türk Veteriner Hekimleri Derneği Dergisi, 19, 215-222.
- Ülman Y, Livadas G, Yıldırım N (2005): The pioneering steps of radiology in Turkey (1896-1923). Eur J Radiol, 55, 306-310.
- Ünver S (1940): Türklerde radyolojinin başlangıcına dair. Klinik Radyoloji, 1, 9.
- Ünver AS (1942): İlk röntgencilerimizden Dr. Esad Feyzi hakkında (1874-1901). Klinik Radyoloji, 3, 1-4.
- Vural Ş (1935): Türkiye’de ilk defa hayvanî tababette alınan röntgen radyografisi. Türk Baytarlar Cemiyeti Mecmuası, 5, 81-82.
- Weiser M (1929): Baytarî ilk rontken fotoğrafı. (Çev: Şevket Kemal), Askerî Tıbbı Baytarî Mecmuası, 5-6, 152- 153.
- Yıldırım N (2008): Röntgenin keşfinden sonra x ışınlarının İstanbul’a yansıması ve ilk uygulamalar. Toplumsal Tarih, 171, 70-73.
- Yusuf Ziya (1333/1917): Hayvanat-ı Ehliyeden Bahis Ameliyat-ı Cerrahiye. Şirket-i Mürettibiye Matbaası, İstanbul.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Veteriner Cerrahi |
| Diğer ID | JA87JG83NG |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 65 Sayı: 2 |