Öz
The aim of this study was to determine the economic analysis of beekeeping enterprises in Aegean Region of
Turkey. The material of the current study was collected through face to face interviews from the total of 73 small, medium and large-
scale enterprises determined by simple random sampling in Aegean region of Turkey (Aydın, Denizli, Mugla provinces). A backward
regression model was developed to assess the input and output relationships in the enterprises. According to the results, the factors that
affect the total profit, namely, marketing costs, sale price, unit cost, equipment and other expenses were found to be statistically
significant (p<0.05). In the study, the lowest cost of producing honey was found to be in large-scale enterprises (1.82 US$/kg) and in
the province of Aydın (1.64 US$/kg), whereas the highest cost of producing honey was found to be in small-scale enterprises (3.14
US$/kg) and in the province of Denizli (3.79 US$/kg). Net profit was calculated to be 41.16 US$/hive in small-scale, 28.75 US$/hive
in medium-scale and 35.45 US$/hive in large-scale enterprises. In conclusion, considering that the major problem of beekeeping
enterprises in Aegean Region is the marketing (64.3%) and the, study also suggested that some measures and supports actions should
be put into practice including augmentation of the sale opportunities of the honey produced and the activation of structures of
cooperatives so that the profitability of enterprises may be increased, and beekeeping activity may be carried out in a sustainable
manner.
Anahtar Kelimeler
Beekeeping enterprises cost economic analysis honey marketing
Kaynakça
- Barlović N, Kezić J, Osmanagić BN, et al. (2009): Economic efficiency of beekeeping in Croatia. Agric Conspec Sci, 74, 51-54.
- Box George EP, Jenkins GM, Reinse GC (1994): Time Series Analysis: Forecasting and Control. Upper Saddle River, NJ: Prentice–Hall
- Cejvanovic F, Grgic Z, Maksimovic A, et al. (2011): Assumptions of economic model for sustainable productions of beekeeping in the Bosnia and Hercegovina. Journal of Agricultural Science and Technology, 5, 481-485.
- Dedej S, Delaplane KS, Gocaj E (2015): A technical and economic evaluation of beekeeping in Albania. Bee World, 81, 87-97.
- Durbin J, Watson GS (1950): Testing for serial correlation in least squares regression I. Biometrika, 37, 409–428.
- Durbin J, Watson GS (1951): Testing for serial correlation in least squares regression, II. Biometrika, 38, 159–179.
- Emir M (2015): Türkiye’de arıcıların sosyo-ekonomik yapısı ve üretim etkinliği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Samsun, Türkiye.
- Erkan C, Aşkın Y (2001): Van İli Bahçesaray İlçesinde Arıcılığın Yapısı ve Arıcılık Faaliyetleri. YYU J Agr Sci, 11, 19-28.
- FAOSTAT (2017): Food and Agriculture Organization of the United Nations Statistics Division. Beekeping Statictics. Available at http://faostat3.fao.org/download/Q/*/E. (Accessed September 15, 2017)
- Fıratlı Ç, Karacaoğlu M, Gençer H, et al. (2005): Türkiye Arıcılığına İlişkin Değerlendirmeler ve Öneriler. 743-752. In: Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi Bildiri Kitabı, Ankara, Türkiye.
- Kalaycı Ş (2014): SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. 131-266, Asil Yayınevi, Ankara.
- Ören MN, Alemdar T, Parlakay O, et al. (2011): Adana İlinde Arıcılık Faaliyetinin Ekonomik Analizi. Ankara: Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü (TEAE) No: 178.
- Özbilgin N, Alataş İ, Balkan C, et al. (1999): Ege Bölgesi Arıcılık Faaliyetlerinin Teknik ve Ekonomik Başlıca Karakteristiklerinin Belirlenmesi. Anadolu, 9, 149-170.
- Öztürk G (2013): Ordu ili arıcılık sektörünün ekonomik yapısı üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, Türkiye.
- Saner G, Engindeniz S, Tolon B, et al. (2004): The economic analysis of beekeeping enterprise in sustainable development: a case study of Turkey. Apiacta, 38, 342-351.
- Sarıözkan S, İnci A, Yıldırım A, et al. (2009): Beekeeping in Cappadocia Region. J Fac Vet Med Univ Erciyes, 6, 143- 155.
- Shahrokh Esfahani M, Dougherty ER (2014): Effect of separate sampling on classification accuracy. Bioinformatics, 30, 242–250.
- Soysal Mİ, Gürcan EK (2005): Tekirdağ İli Arı Yetiştiriciliği Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2, 161-165.
- SPSS Inc (2009): SPSS for Windows Release 18.0. Chicago, USA.
- Yeninar H, Akyol E, Şahinler N (2010): The effects of hive types (shield and sword) on wintering ability, survival rates and strength of honeybee colonies (A. mellifera L.) in spring season. Trop Anim Health Prod, 42, 425-429.
- Zilberman D, Barel S (2010): The Importance of Food Safety Regulations in International Honey Exports. 54. In: IV. International Marmara Beekeeping Congress Book, Çanakkale, Turkey.
Öz
Bu araştırma Türkiye’de Ege bölgesindeki arıcılık işletmelerinin ekonomik analizinin gerçekleştirilmesi amacıyla
yapılmıştır. Araştırma materyalini Ege bölgesinde (Aydın, Denizli, Muğla) tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenen küçük, orta ve
büyük olmak üzere üç farklı ölçekte toplam 73 adet işletmenin yüz yüze görüşme yöntemi ile elde edilen 2014-2015 yıllarına ait veriler
oluşturmuştur. İşletmelerde girdi-çıktı ilişkilerinin değerlendirilmesi için backward regresyon modeli oluşturulmuş, toplam kâra etki
eden unsurlardan; pazarlama masrafları, satış fiyatı, birim maliyet, ekipman giderleri ve diğer giderler istatistiksel olarak anlamlı
(p<0.05) bulunmuştur. Araştırmada bal üretim maliyeti en düşük (1.82 US$) büyük ölçekli işletmelerde ve iller bazında Aydın’da (1.64
US$/kg) bulunurken, en yüksek üretim maliyeti (3.14 US$/kg) küçük ölçekli işletmelerde ve iller bazında Denizli’de (3.79 US$/kg)
tespit edilmiştir. Kovan başına net kâr küçük ölçekli işletmelerde 41.16 US$, orta ölçekte 28.75 US$, büyük ölçekte 35.45 US$ olarak
hesaplanmıştır. Sonuç olarak Ege Bölgesi’nde arıcılık işletmelerinin başlıca sorununun pazarlama olduğu (%64,3), işletmelerde
kârlılığının artması ve sürdürülebilir bir arıcılık faaliyeti için, üretilen balın perakende satış imkânlarının çoğaltılması, kooperatif
yapıların etkinleştirilmesi başta olmak üzere pazarlama alanında bir takım destek ve tedbirlerin hayata geçirilmesi büyük önem arz
etmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Barlović N, Kezić J, Osmanagić BN, et al. (2009): Economic efficiency of beekeeping in Croatia. Agric Conspec Sci, 74, 51-54.
- Box George EP, Jenkins GM, Reinse GC (1994): Time Series Analysis: Forecasting and Control. Upper Saddle River, NJ: Prentice–Hall
- Cejvanovic F, Grgic Z, Maksimovic A, et al. (2011): Assumptions of economic model for sustainable productions of beekeeping in the Bosnia and Hercegovina. Journal of Agricultural Science and Technology, 5, 481-485.
- Dedej S, Delaplane KS, Gocaj E (2015): A technical and economic evaluation of beekeeping in Albania. Bee World, 81, 87-97.
- Durbin J, Watson GS (1950): Testing for serial correlation in least squares regression I. Biometrika, 37, 409–428.
- Durbin J, Watson GS (1951): Testing for serial correlation in least squares regression, II. Biometrika, 38, 159–179.
- Emir M (2015): Türkiye’de arıcıların sosyo-ekonomik yapısı ve üretim etkinliği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Samsun, Türkiye.
- Erkan C, Aşkın Y (2001): Van İli Bahçesaray İlçesinde Arıcılığın Yapısı ve Arıcılık Faaliyetleri. YYU J Agr Sci, 11, 19-28.
- FAOSTAT (2017): Food and Agriculture Organization of the United Nations Statistics Division. Beekeping Statictics. Available at http://faostat3.fao.org/download/Q/*/E. (Accessed September 15, 2017)
- Fıratlı Ç, Karacaoğlu M, Gençer H, et al. (2005): Türkiye Arıcılığına İlişkin Değerlendirmeler ve Öneriler. 743-752. In: Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi Bildiri Kitabı, Ankara, Türkiye.
- Kalaycı Ş (2014): SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. 131-266, Asil Yayınevi, Ankara.
- Ören MN, Alemdar T, Parlakay O, et al. (2011): Adana İlinde Arıcılık Faaliyetinin Ekonomik Analizi. Ankara: Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü (TEAE) No: 178.
- Özbilgin N, Alataş İ, Balkan C, et al. (1999): Ege Bölgesi Arıcılık Faaliyetlerinin Teknik ve Ekonomik Başlıca Karakteristiklerinin Belirlenmesi. Anadolu, 9, 149-170.
- Öztürk G (2013): Ordu ili arıcılık sektörünün ekonomik yapısı üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, Türkiye.
- Saner G, Engindeniz S, Tolon B, et al. (2004): The economic analysis of beekeeping enterprise in sustainable development: a case study of Turkey. Apiacta, 38, 342-351.
- Sarıözkan S, İnci A, Yıldırım A, et al. (2009): Beekeeping in Cappadocia Region. J Fac Vet Med Univ Erciyes, 6, 143- 155.
- Shahrokh Esfahani M, Dougherty ER (2014): Effect of separate sampling on classification accuracy. Bioinformatics, 30, 242–250.
- Soysal Mİ, Gürcan EK (2005): Tekirdağ İli Arı Yetiştiriciliği Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2, 161-165.
- SPSS Inc (2009): SPSS for Windows Release 18.0. Chicago, USA.
- Yeninar H, Akyol E, Şahinler N (2010): The effects of hive types (shield and sword) on wintering ability, survival rates and strength of honeybee colonies (A. mellifera L.) in spring season. Trop Anim Health Prod, 42, 425-429.
- Zilberman D, Barel S (2010): The Importance of Food Safety Regulations in International Honey Exports. 54. In: IV. International Marmara Beekeeping Congress Book, Çanakkale, Turkey.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Veteriner Cerrahi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 5 Nisan 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019Cilt: 66 Sayı: 2 |