The impact of price and weight margins on the income of cattle fattening enterprises in Afyon province
Öz
This research was carried out to calculate contributions of price and weight margins in enterprice incomes of cattle fattening enterprises in Afyon province, and to evaluate the impact of the size of cattle fattening enterprises. The data used in the study was obtained with an interview survey from randomly selected 60 enterprises in the years of 1999, 2000 and 2001. The enterprises were grouped into three categories, namely small scale (1-20 heads), medium scale (21-45 heads) and large scale (>45 heads). In this study, the proportion of the income resulting from live-weight gain in the total income of the small, medium, large scale and all enterprises were determinated to be 91.11; 87.99; 86.49 and 88.12 percent, respectively. The proportion of the income resulting from difference between the purchase and the sale prices of cattle in the total income in the above groups of enterprises was calculated to be 8.89; 12.01; 13.51 and 11.88 percent, respectively. The study concluded that, an important part of income was obtained from live-weight gain in enterprises, and large scale enterprises are more successful, because of their less dependency on local markets and high bargaining power during purchasing raw material and marketing their products
Anahtar Kelimeler
Cattle fattening income live-weight gain price and weight margin
Kaynakça
- Aral S, Canküyer E (1981): Türkiye’de Kasaplık Hayvan ve Et Üretimi Sorunları. Türkiye Yedinci Hayvancılık Kongresi. Anlı Matbaası. Ankara.
- Aral S, Günlü A (1997): Afyon İli’nin ekonomik gelişme- sinde hayvancılık sektörünün önemi. İktisadi Araştırmalar Vakfı. Seminer. Afyon.
- Arkın H, Colton RR (1956): İstatistik Metodlar. Ayyıldız Matbaası (Çeviri: Kendir, S). Ankara, 1968.
- Arpacık R, Nazlıgül A, Beyhan Z, Atasoy F (1994): Esmer ırk danalarda besi başı ağırlığının besi performansı ve besi ekonomisine etkisi. Lalahan Hayv Araşt Enst Derg, 34, 79-89.
- Field TG, Taylor RE (2003): Beef Production and Management Decisions. Pearson Education, Inc., Fourth Edition. New Jersey.
- Cevger Y (1999): Karaman İli kuzu besi işletmelerinde fiyat ve ağırlık marjlarının gelire olan etkileri. Türk-Koop EKİN Derg, 3, 84-88.
- Cevger Y, Güler H, Sarıözkan S, Çiçek H (2003): The effects of initial live weight on technical and economic performance in cattle fattening. Turk J Vet Anim Sci, 27, 1167-1171.
- Crotty R (1980): Cattle, Economics and Development. Commonwealt Agricultural Bureaux. Printed by Unwin Brothers The Gresham Pres. England.
- Çiçek, H. (2003): Afyon İli sığır besi işletmelerinde karlı- lık ve verimlilik analizleri. Lalahan Hayv Araşt Enst Derg, 43, 1-13.
- STB (Sanayi ve Ticaret Bakanlığı İl Müdürlüğü) (2001): 2000 Yılı Afyon İli ekonomik ve ticari durum hak- kında rapor. Afyon.
- Kabukçu MA (1976): Elazığ İli Şeker Şirketi Besi Bölge Şefliğince Yönetilen Sığır Besi İşletmelerinin Ekonomik Analizi. Doçentlik Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
- Gillespie JR (2004): Modern Livestock and Poultry Production. Delmar Learning, Thompson Learning, Inc. Seventh Edition, USA.
- Müftüoğlu MT (1999): İşletme İktisadı. Turhan Kitabevi, 3. Baskı. Ankara.
- Riggs WW, Torell R, Bruce B, Kvasnicka B (1999): Economics and performance of Northeastern Nevada feeder cattle feedlot phase. Erişim: [http://www.ag.unr.edu/AB/Extension/Cattleman/Cattlema n99/08.pdf]. Erişim Tarihi: 30.04.2002.
- Sakarya E, Günlü A (1996): Limuzin x Jersey (F1) melezi ve holştayn ırkı tosunlarda optimal besi süresinin tespiti üzerine bir araştırma. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 43, 113- 120.
- Snapp RR (1956): Beef Cattle, University of Illinois, John Wiley and Sons Inc., Chapman Hall Ltd., Fourth Edition, London.
Öz
Bu araştırma, Afyon İli sığır besi işletmelerinin asıl faaliyet gelirlerinde oluşan fiyat ve ağırlık marjlarının oranlarını ölçekler itibariyle değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın materyalini, tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen 60 adet işletmenin 1999, 2000 ve 2001 faaliyet yıllarına ait anket yoluyla sağlanan verileri oluşturmuştur. İşletmelerden 1-20 baş hayvana sahip olanlar küçük; 21-45 baş hayvana sahip olanlar orta; 45 baş ve üzeri hayvana sahip olanlar ise büyük ölçekli olarak değerlendirilmiştir. Araştırmada üretim sürecinde sağlanan canlı ağırlık artışından doğan gelirin toplam gelir içerisindeki payı küçük, orta, büyük ve tüm işletmelerde sırasıyla ortalama yüzde 91.11; 87.99; 86.49 ve 88.12 olarak tespit edilmiştir. Besi sığırı alış ve satış fiyatları arasındaki farktan kaynaklanan gelirin toplam gelir içerisindeki payı ise yine sırasıyla ortalama yüzde 8.89; 12.01; 13.51 ve 11.88 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak; araştırmaya dahil edilen işletmelerde elde edilen gelirin önemli bir bölümünün canlı ağırlık artışından sağlandığı ve büyük ölçekli işletmelerin özellikle hammadde tedariki ve ürün pazarlama aşamasında mahalli pazarlara bağımlılığın az olması ve yüksek pazarlık gücü nedeniyle diğer işletme gruplarına göre daha başarılı bir performans gösterdiği tespit edilmiştir
Anahtar Kelimeler
Canlı ağırlık artışı fiyat ve ağırlık marjı gelir sığır besisi
Kaynakça
- Aral S, Canküyer E (1981): Türkiye’de Kasaplık Hayvan ve Et Üretimi Sorunları. Türkiye Yedinci Hayvancılık Kongresi. Anlı Matbaası. Ankara.
- Aral S, Günlü A (1997): Afyon İli’nin ekonomik gelişme- sinde hayvancılık sektörünün önemi. İktisadi Araştırmalar Vakfı. Seminer. Afyon.
- Arkın H, Colton RR (1956): İstatistik Metodlar. Ayyıldız Matbaası (Çeviri: Kendir, S). Ankara, 1968.
- Arpacık R, Nazlıgül A, Beyhan Z, Atasoy F (1994): Esmer ırk danalarda besi başı ağırlığının besi performansı ve besi ekonomisine etkisi. Lalahan Hayv Araşt Enst Derg, 34, 79-89.
- Field TG, Taylor RE (2003): Beef Production and Management Decisions. Pearson Education, Inc., Fourth Edition. New Jersey.
- Cevger Y (1999): Karaman İli kuzu besi işletmelerinde fiyat ve ağırlık marjlarının gelire olan etkileri. Türk-Koop EKİN Derg, 3, 84-88.
- Cevger Y, Güler H, Sarıözkan S, Çiçek H (2003): The effects of initial live weight on technical and economic performance in cattle fattening. Turk J Vet Anim Sci, 27, 1167-1171.
- Crotty R (1980): Cattle, Economics and Development. Commonwealt Agricultural Bureaux. Printed by Unwin Brothers The Gresham Pres. England.
- Çiçek, H. (2003): Afyon İli sığır besi işletmelerinde karlı- lık ve verimlilik analizleri. Lalahan Hayv Araşt Enst Derg, 43, 1-13.
- STB (Sanayi ve Ticaret Bakanlığı İl Müdürlüğü) (2001): 2000 Yılı Afyon İli ekonomik ve ticari durum hak- kında rapor. Afyon.
- Kabukçu MA (1976): Elazığ İli Şeker Şirketi Besi Bölge Şefliğince Yönetilen Sığır Besi İşletmelerinin Ekonomik Analizi. Doçentlik Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
- Gillespie JR (2004): Modern Livestock and Poultry Production. Delmar Learning, Thompson Learning, Inc. Seventh Edition, USA.
- Müftüoğlu MT (1999): İşletme İktisadı. Turhan Kitabevi, 3. Baskı. Ankara.
- Riggs WW, Torell R, Bruce B, Kvasnicka B (1999): Economics and performance of Northeastern Nevada feeder cattle feedlot phase. Erişim: [http://www.ag.unr.edu/AB/Extension/Cattleman/Cattlema n99/08.pdf]. Erişim Tarihi: 30.04.2002.
- Sakarya E, Günlü A (1996): Limuzin x Jersey (F1) melezi ve holştayn ırkı tosunlarda optimal besi süresinin tespiti üzerine bir araştırma. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 43, 113- 120.
- Snapp RR (1956): Beef Cattle, University of Illinois, John Wiley and Sons Inc., Chapman Hall Ltd., Fourth Edition, London.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Veteriner Cerrahi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2006 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2006Cilt: 53 Sayı: 1 |