Bölgelere göre farklılık gösteren ve kendi içinde temel
özelliklere sahip olan ve Eski Yakın Doğu kültürleri tarafından üretilen
objeler arasında oldukça yaygın bir grubu oluşturan figürinler, kültürlerin ve
kültürel ilişkilerin belirlenmesinde önemli konumda yer almaktadır. Kuzey
Suriye yerleşimlerinde MÖ 3. Binyılın orta evresinden geç evresine kadar yoğun kullanım
görmüş olduğu bilinen ve belirli bir karakteristik özelliğe sahip olan konumuza
ait Orta Fırat Bölgesi’ne ait pişmiş toprak figürinler, stilistik özellik
olarak Suriye’nin diğer bölgelerinden ve Mezopotamya’daki yerleşimlerden ele
geçen figürinlerden ayrılmaktadır. Soğmatar Nekropol Alanında, Erken Tunç Çağı
IV evresine tarihlendirilen kaya oyuğu mezarların ikisinden ele geçen pişmiş
toprak iki insan figürininin, Orta Fırat’ta ortaya çıkarılan figürinler ile stilistik
olarak dikkat çekici ölçüde benzerlikler taşıdığı görülmektedir. Soğmatar’dan
ele geçen figürinlerin, bölgede Erken Tunç Çağı’n ikinci yarısında yoğun olarak
tespit edilen kuyu tipi kaya oyuğu mezarlar içerisinde ele geçmesi, söz konusu figürinlerin
tarihlendirilmesi ve işlevselliği hakkında bilgi verir nitelikte
değerlendirilebilir. Ayrıca Soğmatar’daki kaya oyuğu mezarlarda figürinler
dışında ele geçen çanak-çömlek verileri ve diğer buluntu gruplarının da dönem
olarak MÖ 3. Binyılın ikinci yarısına ait özellikler taşıyor olması, bu figürinlerin
tarihlendirilmesiyle ilgili de fikir yürütülmesine katkı sağlar niteliktedir.
Ayrıca konumu itibariyle kayalık bir alanda bulunan Soğmatar yerleşiminde
ortaya çıkarılan kaya oyuğu mezarlardan ele geçen Erken Tunç Çağı’n geç
evresine ait, Orta Fırat özelliği gösteren bu pişmiş toprak figürinlerin varlığı,
Soğmatar’ın Kuzey Suriye kültürünün yayıldığı alan içerisine girdiğini
göstermesi açısından da önem taşımaktadır.
Soğmatar Erken Tunç Çağı Pişmiş Toprak İnsan Figürin Kaya Oyuğu Mezar
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 25 Eylül 2019 |
Gönderilme Tarihi | 8 Ağustos 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Sayı: 43 |