Öz
Bu çalışmada, Konya ili güvercin yetiştiriciliğine yönelik folklorik niteliği olan sözlü, yazılı ve görsel verilerin literatüre kazandırılarak Türk folkloruna katkı sağlanması amaçlandı. Çalışmanın materyalini, “Bilgi Derleme Formu” aracılığıyla Konya ilinde güvercin yetiştiricilerinden oluşan 28 kaynak kişiden elde edilen bilgiler oluşturdu. Çalışmanın bulguları güvercinlerde barınma ve bakım, besleme ve üreme başlıkları altında verildi. Çalışma verilerinin, gerçekleştirilen literatür taramaları ile elde edilen verilere benzerlik gösterdiği, “badanas”, “guğurmak”, “toslamak”, “cılk”, “damarlı”, “hamurlama” ve “tüleme” kelimelerinin Konya’da hala aynı anlamlarda kullanıldığı ve bazı yetiştirme uygulamalarının rasyonel nitelik taşıdığı belirlendi. Sonuç olarak, çalışmada elde edilen folklorik bilgilerin bilimsel veriler ile genel olarak uyumlu ve rasyonel nitelik taşıdığı söylenebilir.
Anahtar Kelimeler
Folklor folklorik veteriner hekimliği güvercin Konya yetiştiricilik
Kaynakça
- Allen B. Pigeon or Dove, In: Pigeon, Ed; Burt J, Published Reaktion Books Ltd, London, UK, 2009; pp. 17-56.
- Armutak A. Yahudi ve Hristiyan dini kutsal kitaplarında hayvan hakları. İstanbul Üniversitesi Vet. Fak. Derg. 2008; 34(1):39-55.
- Asker R. Divanü Lügat-it-Türk II (Mahmud Kaşğari), 2. Cilt, Çeviren Ramiz Asker, Bakü, 2006; s. 231.
- Aydın N. Bölge tavukçuluğunu etkileyen hastalık sorunları ve alınması gerekli hijyenik önlemler. Selçuk Üniversitesi Vet. Fak. Derg. 1984; Özel Sayı: 77- 90.
- Bekleyen A. Diyarbakır kırsalındaki güvercin evleri: Boranhaneler, Karaçalı (Tilalo) Köyü. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Derg. 2007; 8(2):99-107.
- Çakmak M, Işın M. Anadolu kuş adları sözlüğü: Türkçe, İngilizce, Latince, Kitap Yayınevi Ltd. 2005.
- Çetinkaya M, Göç V, Karamık Ş. Yumurta tavuğu ve etlik piliç yetiştiriciliği. 9. Ulusal Zootekni Öğrenci Kongresi, 23 – 25 Mayıs 2013, Erzurum.
- Garip M. Yetiştiricilik, In: Güvercin El Kitabı, Ed; Işık N, Er A, Güneş Tıp Kitabevleri, Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık, Ankara. 2017; s. 1-41.
- Gürol Ekinci M. Doğal antibiyotikler. Ayrıntı Dergisi. 2017; 5(55).
- Kanlı E. Gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yumurtalarında alternatif dezenfeksiyon uygulamaları. Doktora Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Su Ürünleri Anabilim Dalı, Rize, 2018.
- Özen R. Bird shelters in Turkey: Birdhouses and Dovecotes. Kafkas Univ Vet Fak Derg. 2012; 18(6):1079-1082.
- Özkul T, Yerlikaya H. Tarih boyunca savaşlarda hayvan kullanımından örnekler. Veteriner Hekimler Derneği Derg. 2008; 79(1):31-38.
- Özmen M. Konya’da güvercincilik. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Derg. 1981; 1, 157-187.
- Polat E. Bir güvercinde kursak nekrozu ve operatif tedavisi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Derg. 2019; 8(1):120-123.
- Sales J, Janssens GPJ. Nutrition of the domestic pigeon (Columba livia domestica). World's Poultry Science Journal. 2003; 59(2): 221-232.
- Sarı M, Saatcı M. Biosecurity procedures with the all aspects in goose breeding. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology. 2020; 8(1):35-41.
- Yaşar A, Sinmez ÇÇ, Aslım G. İç Anadolu Bölgesi Konya Bölümünde (Aksaray, Karaman ve Konya) folklorik veteriner hekimliği ve hayvancılık üzerine araştırma. TÜBİTAK Projesi Kapatma Raporu, TOVAG–112O428, 2013; s. XI, 147.
- Yaşar A, Çelik E, Aslım G. Pigeon in Konya province folklore: 1. Diseases and their treatments. Kocatepe Vet J. 2021;14(1): (basımda).
- Yılmaz O, Boz MA. Türkiye’de amatör güvercin yetiştiriciliğinin durumu ve kullanılan yöresel tip sınıflandırmaları. Akademik Ziraat Derg. 2012; 1(1):45-60.
- Yılmaz O, Savaş T, Ertuğrul M. Batman, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illerinde güvercin yetiştiriciliği kültürü, kimi sorunlar ve çözüm önerileri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Derg. 2012a; 16(1):49-53.
- Yılmaz O, Savaş T, Ertuğrul M. Güvercin ve yetiştiriciliğinin Türk kültür tarihindeki yeri. Nevşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Derg. 2012b; 1(2):79-86.
- Yılmaz O, Ertürk YE, Coşkun F, Ertuğrul M. Güvercinin (Columba livia Gmelin, 1789) ekonomik önemi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Derg. 2014; 3(2):199-207.
Öz
In this study, it was aimed to verbal, written and visual data, which are folkloric characteristics of pigeon breeding in Konya, by bringing it into the literature and contribute to the Turkish folklore. The material of the study was composed of the information obtained from 28 source persons, consisting of pigeon breeders in Konya province, through the “Information Collection Form”. The findings of the study are given under the headings of sheltering and care, feeding and breeding. It was determined that, the data of the study are similar to the data obtained through the literature reviews, the words “badanas”, “guğurmak”, “toslamak”, “cılk”, “damarlı”, “hamurlama” and “tüleme” are still used in Konya with the same meanings and some of the breeding practices were rational. As a result, it can be said that the folkloric information obtained in the study is generally compatible and rational with scientific data.
Anahtar Kelimeler
Breeding folklore folkloric veterinary medicine Konya pigeon
Kaynakça
- Allen B. Pigeon or Dove, In: Pigeon, Ed; Burt J, Published Reaktion Books Ltd, London, UK, 2009; pp. 17-56.
- Armutak A. Yahudi ve Hristiyan dini kutsal kitaplarında hayvan hakları. İstanbul Üniversitesi Vet. Fak. Derg. 2008; 34(1):39-55.
- Asker R. Divanü Lügat-it-Türk II (Mahmud Kaşğari), 2. Cilt, Çeviren Ramiz Asker, Bakü, 2006; s. 231.
- Aydın N. Bölge tavukçuluğunu etkileyen hastalık sorunları ve alınması gerekli hijyenik önlemler. Selçuk Üniversitesi Vet. Fak. Derg. 1984; Özel Sayı: 77- 90.
- Bekleyen A. Diyarbakır kırsalındaki güvercin evleri: Boranhaneler, Karaçalı (Tilalo) Köyü. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Derg. 2007; 8(2):99-107.
- Çakmak M, Işın M. Anadolu kuş adları sözlüğü: Türkçe, İngilizce, Latince, Kitap Yayınevi Ltd. 2005.
- Çetinkaya M, Göç V, Karamık Ş. Yumurta tavuğu ve etlik piliç yetiştiriciliği. 9. Ulusal Zootekni Öğrenci Kongresi, 23 – 25 Mayıs 2013, Erzurum.
- Garip M. Yetiştiricilik, In: Güvercin El Kitabı, Ed; Işık N, Er A, Güneş Tıp Kitabevleri, Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık, Ankara. 2017; s. 1-41.
- Gürol Ekinci M. Doğal antibiyotikler. Ayrıntı Dergisi. 2017; 5(55).
- Kanlı E. Gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yumurtalarında alternatif dezenfeksiyon uygulamaları. Doktora Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Su Ürünleri Anabilim Dalı, Rize, 2018.
- Özen R. Bird shelters in Turkey: Birdhouses and Dovecotes. Kafkas Univ Vet Fak Derg. 2012; 18(6):1079-1082.
- Özkul T, Yerlikaya H. Tarih boyunca savaşlarda hayvan kullanımından örnekler. Veteriner Hekimler Derneği Derg. 2008; 79(1):31-38.
- Özmen M. Konya’da güvercincilik. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Derg. 1981; 1, 157-187.
- Polat E. Bir güvercinde kursak nekrozu ve operatif tedavisi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Derg. 2019; 8(1):120-123.
- Sales J, Janssens GPJ. Nutrition of the domestic pigeon (Columba livia domestica). World's Poultry Science Journal. 2003; 59(2): 221-232.
- Sarı M, Saatcı M. Biosecurity procedures with the all aspects in goose breeding. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology. 2020; 8(1):35-41.
- Yaşar A, Sinmez ÇÇ, Aslım G. İç Anadolu Bölgesi Konya Bölümünde (Aksaray, Karaman ve Konya) folklorik veteriner hekimliği ve hayvancılık üzerine araştırma. TÜBİTAK Projesi Kapatma Raporu, TOVAG–112O428, 2013; s. XI, 147.
- Yaşar A, Çelik E, Aslım G. Pigeon in Konya province folklore: 1. Diseases and their treatments. Kocatepe Vet J. 2021;14(1): (basımda).
- Yılmaz O, Boz MA. Türkiye’de amatör güvercin yetiştiriciliğinin durumu ve kullanılan yöresel tip sınıflandırmaları. Akademik Ziraat Derg. 2012; 1(1):45-60.
- Yılmaz O, Savaş T, Ertuğrul M. Batman, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illerinde güvercin yetiştiriciliği kültürü, kimi sorunlar ve çözüm önerileri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Derg. 2012a; 16(1):49-53.
- Yılmaz O, Savaş T, Ertuğrul M. Güvercin ve yetiştiriciliğinin Türk kültür tarihindeki yeri. Nevşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Derg. 2012b; 1(2):79-86.
- Yılmaz O, Ertürk YE, Coşkun F, Ertuğrul M. Güvercinin (Columba livia Gmelin, 1789) ekonomik önemi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Derg. 2014; 3(2):199-207.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Veteriner Bilimleri |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2021 |
| Kabul Tarihi | 3 Haziran 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 14 Sayı: 3 |
Kaynak Göster
