Bu çalışmada; florozisin koyunlarda plazma flor (F), serum kalsiyum (Ca), fosfor (P), magnezyum (Mg), kalsitonin (CT), intakt paratiroid hormon (iPTH) ve vitamin D3 (Vit D3) üzerine etkileri araştırıldı. Araştırmada 3-4 yaşlarında 50 tanesi Tendürek Dağı (yaklaşık 2000 m) bölgesinde kronik florozisli (Florozisli grup) ve 25 tanesi Van bölgesinden (1700 m) florozis belirtisi göstermeyen (Kontrol grubu) toplamda 75 Morkaraman Koyunu kullanıldı. Türkiye’ nin Doğu Anadolu bölgesindeki VanAğrı şehirlerinden kronik florozisli 50 koyundan toplanan veriler, Van bölgesinde florozis belirtisi göstermeyen 25 koyunla karşılaştırıldı. Plazma F seviyeleri spesifik flor elektrodu ile ölçüldü, serum Ca, P ve Mg seviyeleri fotometrik yolla, serum CT ve iPTH seviyeleri immünometrik kemilüminesans assay yöntemi ile belirlendi, serum Vit D3 seviyesi HPLC metodu ile analiz edildi. Florozisli gruptaki serum P ve Vit D3 seviyeleri düşük (p<0.001), serum CT (p<0.01) and iPTH (p<0.001) düzeyleri kontrol grubundan yüksekti. Ca ve Mg değerleri istatistiksel olarak önemsizdi. Elde edilen bulgular, uzun süreli ve yüksek miktarda flora maruz kalma sonucunda koyunlarda osteomalatik durumun oluşabileceğini desteklemektedir. Sonuç olarak, florozis şekillendikten sonra dişlerde ve iskelet sisteminde dönüşü olmayan patolojik bir durum söz konusu olduğundan, bu bölgede yaşayanlara temiz su kaynakları verilmeli. Aksi durumda florun dişler ve kemikler üzerindeki olumsuz etkisini önlemek için uygun dozlarda Ca, P, Mg ve Vit D3 ilavesi yapılmalıdır
This study was carried out to determine the effects of fluorosis on plasma fluor (F), serum calcium (Ca), phosphorus (P), magnesium (Mg), calcitonin (CT), intact parathyroid hormone (iPTH) and vitamin D3 (Vit D3) in sheep. A total of 75 Morkaraman sheep, 50 with chronic fluorosis (Fluorotic group) from Tendürek Mountain region (altitude about 2000 m) and 25 without any fluorosis (Control group) from Van (altitude 1700m) were used, aged 3-4 years. Data collected 50 sheeps with chronic fluorosis in the in East Anatolia, Van-Agri, Turkey, were compared with data from 25 without any fluorosis sheeps from the Van region. Plasma F levels were measured with spesific fluride electrode, serum Ca, P and Mg levels were photometrically determined; serum CT and iPTH levels were determined using chemiluminescent immunometric assay, serum Vit D3 level were analysed with HPLC method. Serum P and Vit D3 levels were lower in fluorotic group than in control group (p<0.001), while serum CT (p<0.01) and iPTH (p<0.001) levels were higher. The differences for Ca and Mg values were found statistically nonsignificant. The results obtained were after a long term exposure of sheep to high amounts of fluorine and supports occurrence of osteomalatic conditions. In conclusion, clean water should be given to animal and people who live in this region because of irreversible pathological situation occurs after fluorosis develops. Otherwise, Ca, P, Mg and Vit D3 supplementations has to be given at proper doses to prevent negative effects of fluoride on teeth and bones
Diğer ID | JA93UA24UF |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Eylül 2016 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016Cilt: 63 Sayı: 3 |