Öz
The objective of the study was to estimate the lameness induced total and avoidable financial losses in modern dairy herds. For this purpose, a prospective longitudinal observation study was carried out in 87 randomly selected dairy herds from 1684 Turkish Dairy Breeding Association (TDBA) herds in Burdur, Konya and Kırklareli provinces between October 2003 and September 2004. The incidence rate of lameness in Burdur, Kırklareli and Konya provinces and weighted average of all were 13.7%; 13.4%, 5.6% and 10.2% respectively. The target incidence rate was calculated to be 6.6%. Financial losses from each cases of lameness were estimated as 271TL/case for mild cases (interdigital dermatitis), 343TL/case for intermediate cases (digital diseases), 509TL/case for the severe cases (sole ulcer) and 382TL/case for the weighted mean of all the disease forms. The mean financial loss for the average dairy enterprise was estimated to be 865TL of which 589TL (68%) was the avoidable losses. The study concluded that lameness causes severe financial losses in dairy herds. However, majority of these losses can be avoided by the dairy farmers
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akhtar S, Ali S (1994): Monitoring of bovine health problems of small dairy herds in islamabad capital territory: design, data and disease frequencies. Trop.Anim. Hlth Prod. 26, 193-198.
- Bennett R (2003): The economics of mastitis. The University of Reading home page. www.reading.ac.uk Erişim tarihi: Haziran 2008.
- Canpolat İ, Bulut S (2003): Elazığ ve çevresinde sığırlarda görülen ayak hastalıklarının insidansı üzerine gözlemler. F.Ü. Sağ. Bil. Derg., 17, 155-160.
- Enting H, Kooij D, Dijkhuizen AA, Huirne RBM, Noordhuizen-Stassen EN (1997): Economic losses due to clinical lameness in dairy cattle. Livest Prod Sci, 49, 256- 267.
- Esslemont RJ, Kossaibati MA (1996): The incidence of production diseases and other health problems in a group of dairy herds in England. Vet Rec, 139, 486-490.
- Esslemont RJ, Spincer I (1993): The incidence and costs of diseases in dairy herds. DAISY Report No 2, University of Reading. Depertment of Agriculture, pp. 58.
- Ettema JF, Østergaard S (2006): Economic decision making on prevention and control of clinical lameness in Danish dairy herds. Livest Sci, 102, 92-106.
- Fourichon C, Beaudeau F, Bareille N, Seegers H (2001): Incidence of heath disorders in dairy farming systems in western France. Livest Prod Sci, 68, 157-170.
- Fourichon CH, Seegers N, Bareille N, Beaudeau F (1999): Effects of disease on milk production in the dairy cow: a review. Prev Vet Med, 41, 1-35.
- Frei C, Frei PP, Katharina DC, Stark KDC, Pfeiffer DU, Kihm U (1997): The production system and disease incidence in a national random longitudinal study of Swiss dairy herds. Prev Vet Med, 32, 1-21.
- Görgül OS (1988): Sığırlarda tırnak bakımı ve ayak hastalıkları sebep ve sonuç ilişkileri. UÜ Vet Fak Derg, 7, 37-44.
- Jong SK, Gong SK, Chung HK, Dae SH (2001): Dairy cattle health in Gyeongman, Korea. Prev Vet Med, 52, 163-169.
- Kaneene JB, Hurd HS (1990): The national health monitoring system in Michigan, I: Design, data ve frequencies of selected dairy cattle diseases. Prev Vet Med, 8, 103-114.
- Kossaibati MA, Esslemont RJ (1997): The costs of production diseases in dairy herds in England. Vet Journal, 254, 41-51.
- Kossaibati MA, Esslemont RJ, Watson C (1999): The cost of lameness in dairy herds. National Cattle Lameness Conference, Stoneleigh, UK.
- Leonard N, Egan J, Griffin J, Hanlon A, Poole D (2001): A survey of some factors relevant to animal welfare on 249 dairy farms in the Republic of Ireland. Part: 2 Data on incidence of disease, culling and bio security measures. Irish Vet J 54, 454-456.
- McInerney JP, Howe KS, Schepers JA (1990): A framework and methodology for the economic analysis of disease ın farm livestock. Report of a research project (Ref.CSA 873).
- Ózsvári L, Barna R, Visnyei L (2007): Economic losses due to bovine foot diseases in large-scale Holstein- Friesian dairy herds. Magy Allatorvosok, 129, 23-28.
- Rajala-Shultz PJ, Gröhn YT, McCulloch CE (1999): Effects of milk fever, ketosis and lameness on milk yield in dairy cows. J Dairy Sci, 82, 288-294.
- Sağlıyan A, Ünsaldı E (2002): Tunceli ve yöresindeki sığırlarda karşılaşılan ayak hastalıklarının insidansı üzerine gözlemler. F.Ü. Sağ. Bil. Derg., 16, 47-56.
- Souza RC, Ferreira PM, Molina LR, Carvalho AU, Facury Filho EJ (2006): Economic losses caused by sequels of lameness in free-stall-housed dairy cows. Arq Bras Med Vet Zootec, 58, 982-987.
- Stevenson MA (2000): Disease incidence in dairy herds in the southern highlands distric of New South Wales, Australia. Prev Vet Med, 43, 1-11.
- Şındak N, Keskin O, Biricik HS, Sertkaya H (2003): Şanlıurfa ve yöresinde sığır ayak hastalıklarının prevalansı. YYÜ Vet Fak Derg, 14, 14-18.
- Thrusfıeld M (1995): Veterinary Epidemiology. Second Edition, Blackwell Publishing. pp 483. Oxford/UK.
- Yalçın C (2000): Süt sığırcılığında infertiliteden kaynaklanan mali kayıplar. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg., 40, 39-47.
- Yücel R (1982): İstanbul ve Tekirdağ bölgesindeki sığırlarda görülen ayak hastalıklarının toplu bir değerlendirilmesi. İÜ Vet Fak Derg, 8, 47-61.
Burdur, Kırklareli ve Konya İl’lerindeki süt sığırcılığı işletmelerinde ayak hastalıklarından kaynaklanan finansal kayıplar
Öz
Bu çalışmada, süt sığırcılığı işletmelerinde enfekte inek başına ve işletme düzeyinde ayak hastalıklarından kaynaklanan toplam ve sakınılabilir finansal kayıpların ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği’ne bağlı olarak Burdur, Kırklareli ve Konya’da faaliyet gösteren toplam 1684 süt sığırcılık işletmesinden tabakalı tesadüfi örnekleme yoluyla seçilen 87 işletmenin Ekim 2003-Eylül 2004 tacrihleri arasında yüz yüze görüşme şeklinde elde edilen anket verileri ile halihazırda derlenmiş bulunan ikincil veriler kullanılmıştır. Ayak hastalıklarının il genelindeki ortalama insidensi Burdur, Kırklareli ve Konya’da sırasıyla %13.7; %13.4 ve %5.6 olarak tespit edilmiş olup, 3 ilin ağırlıklı ortalama insidensi %10.2, hedef insidens değeri de %6.6 olarak hesaplanmıştır. Ayak hastalığının hafif (interdigital dermatitis), orta şiddette (tırnak problemi) ve şiddetli (taban çürüğü) formlarından meydana gelen kayıplar, enfekte hayvan başına sırasıyla 271TL/vaka, 343TL/vaka ve 509TL/vaka; tüm hastalık formlarının ağırlıklı ortalaması ise 382TL/vaka olarak hesaplanmıştır. Tüm iller ortalaması olarak işletme başına ortalama kayıp 865TL olarak hesaplanmış olup, bunun 589TL’sini (%68) sakınılabilir kayıplar oluşturmuştur. Sonuçta, ayak hastalıklarının süt sığırcılık işletmelerinde önemli ölçüde finansal kayıplara neden olduğu, ancak hastalık yönetimi konusunda başarılı işletmelerin (insidens düzeyi hedef insidens seviyesinde olan işletmeler) söz konusu kaybı önemli ölçüde azaltabildikleri ortaya çıkmıştır
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akhtar S, Ali S (1994): Monitoring of bovine health problems of small dairy herds in islamabad capital territory: design, data and disease frequencies. Trop.Anim. Hlth Prod. 26, 193-198.
- Bennett R (2003): The economics of mastitis. The University of Reading home page. www.reading.ac.uk Erişim tarihi: Haziran 2008.
- Canpolat İ, Bulut S (2003): Elazığ ve çevresinde sığırlarda görülen ayak hastalıklarının insidansı üzerine gözlemler. F.Ü. Sağ. Bil. Derg., 17, 155-160.
- Enting H, Kooij D, Dijkhuizen AA, Huirne RBM, Noordhuizen-Stassen EN (1997): Economic losses due to clinical lameness in dairy cattle. Livest Prod Sci, 49, 256- 267.
- Esslemont RJ, Kossaibati MA (1996): The incidence of production diseases and other health problems in a group of dairy herds in England. Vet Rec, 139, 486-490.
- Esslemont RJ, Spincer I (1993): The incidence and costs of diseases in dairy herds. DAISY Report No 2, University of Reading. Depertment of Agriculture, pp. 58.
- Ettema JF, Østergaard S (2006): Economic decision making on prevention and control of clinical lameness in Danish dairy herds. Livest Sci, 102, 92-106.
- Fourichon C, Beaudeau F, Bareille N, Seegers H (2001): Incidence of heath disorders in dairy farming systems in western France. Livest Prod Sci, 68, 157-170.
- Fourichon CH, Seegers N, Bareille N, Beaudeau F (1999): Effects of disease on milk production in the dairy cow: a review. Prev Vet Med, 41, 1-35.
- Frei C, Frei PP, Katharina DC, Stark KDC, Pfeiffer DU, Kihm U (1997): The production system and disease incidence in a national random longitudinal study of Swiss dairy herds. Prev Vet Med, 32, 1-21.
- Görgül OS (1988): Sığırlarda tırnak bakımı ve ayak hastalıkları sebep ve sonuç ilişkileri. UÜ Vet Fak Derg, 7, 37-44.
- Jong SK, Gong SK, Chung HK, Dae SH (2001): Dairy cattle health in Gyeongman, Korea. Prev Vet Med, 52, 163-169.
- Kaneene JB, Hurd HS (1990): The national health monitoring system in Michigan, I: Design, data ve frequencies of selected dairy cattle diseases. Prev Vet Med, 8, 103-114.
- Kossaibati MA, Esslemont RJ (1997): The costs of production diseases in dairy herds in England. Vet Journal, 254, 41-51.
- Kossaibati MA, Esslemont RJ, Watson C (1999): The cost of lameness in dairy herds. National Cattle Lameness Conference, Stoneleigh, UK.
- Leonard N, Egan J, Griffin J, Hanlon A, Poole D (2001): A survey of some factors relevant to animal welfare on 249 dairy farms in the Republic of Ireland. Part: 2 Data on incidence of disease, culling and bio security measures. Irish Vet J 54, 454-456.
- McInerney JP, Howe KS, Schepers JA (1990): A framework and methodology for the economic analysis of disease ın farm livestock. Report of a research project (Ref.CSA 873).
- Ózsvári L, Barna R, Visnyei L (2007): Economic losses due to bovine foot diseases in large-scale Holstein- Friesian dairy herds. Magy Allatorvosok, 129, 23-28.
- Rajala-Shultz PJ, Gröhn YT, McCulloch CE (1999): Effects of milk fever, ketosis and lameness on milk yield in dairy cows. J Dairy Sci, 82, 288-294.
- Sağlıyan A, Ünsaldı E (2002): Tunceli ve yöresindeki sığırlarda karşılaşılan ayak hastalıklarının insidansı üzerine gözlemler. F.Ü. Sağ. Bil. Derg., 16, 47-56.
- Souza RC, Ferreira PM, Molina LR, Carvalho AU, Facury Filho EJ (2006): Economic losses caused by sequels of lameness in free-stall-housed dairy cows. Arq Bras Med Vet Zootec, 58, 982-987.
- Stevenson MA (2000): Disease incidence in dairy herds in the southern highlands distric of New South Wales, Australia. Prev Vet Med, 43, 1-11.
- Şındak N, Keskin O, Biricik HS, Sertkaya H (2003): Şanlıurfa ve yöresinde sığır ayak hastalıklarının prevalansı. YYÜ Vet Fak Derg, 14, 14-18.
- Thrusfıeld M (1995): Veterinary Epidemiology. Second Edition, Blackwell Publishing. pp 483. Oxford/UK.
- Yalçın C (2000): Süt sığırcılığında infertiliteden kaynaklanan mali kayıplar. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg., 40, 39-47.
- Yücel R (1982): İstanbul ve Tekirdağ bölgesindeki sığırlarda görülen ayak hastalıklarının toplu bir değerlendirilmesi. İÜ Vet Fak Derg, 8, 47-61.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Veteriner Cerrahi |
| Diğer ID | JA24VP22GP |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2010 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2010Cilt: 57 Sayı: 2 |