Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

Öz

İki yıldanberi Karadenizde avlanmakta olan hamsilerde görülen nematodlar dolayısıyle Türkiye balıkçılığını tehdit eden bir problemin ortaya çıkması
üzerine bu konuyu önemle ele almak mecburiyeti hasıl olmuştur. Bilindiği
üzere, Türkiyede .yıllık balık istihsalinin ortalama olarak yarısını hamsi teşkil
etmektedir. Karadeniz bölgesinde geniş bir halk toplumunun beslenmesinde
hayvansal protein olarak hamsinin önemi büyuktür.
Bahis konusu olan balıkların "kurtlu" oluşları ileri sürülerek yapılan
mü~acaatlar üzerine, ilk defa A. Ü. Veteriner Fakültesi Helmintoloji Kürsüsü
tarafından yapılan muayene sonucu tanzim edilen 25/1/1964 tarihli raporda
aynen şöyle yazılmıştır: "% LO formal içinde bulunan balıkların mikroskopik
muayeneleri yapılmış olup, bazılarının derileri üzerinde, patlamatl ve zedelenmiı
karın ve gögüs yüzgeçlerinde 8- 13 mm. uzun ve O, 163-0. 264 mm. kalın, kıl
kadar ince beyaz nematodların bulundukları görülmüştür. Bunlar serbest bir
halde olup deri içerisine veya diğer organlaranüfuz etmemiılerdir. Yapılan mikroskopik muayenede bu nematodların genital organları tam gelişmemiş olduklarından, larva safhasında bulunmaktadırlar. Hamsi balıklatının konakçı
görevini gördükleri, bunları canlı olarak yiyen başka hayvanların, belki su. kuşlarında erişkin şekillerini kazanarak tam gelişecekleri anlaşılmaktadır. Görülen
nematodlar insanlarda geliıen ve hastalık J'apan lürlerden değildir. Esasen hamsi
balıklarının iç organları atılıp temizlendikten ve su ile iyice yıkandıktan sonra pişirilerek yenildiklerinden insan gıdası olarak kullapılmalarında bir sakınca
bahis konusu olamayacağı sonucuna varılmıştır.