Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

Öz

Bu çalışmada tavuk tifosuna karşı S. gallinarum'un gR suşu ile
hazırlanmış 4 çeşit aşı bağışıklık yö"nünden incelenmiştir. Bu aşılar şunlardır:
i) gR -;- Al (OHh aşısı: % 25 Al (OHh li 2)9R -+- Saponin aşısı:
% 5 saponinli 3) gR +- Levamisole aşısı: 25 mg ımı levamisole 4) gR +
AdJuvantlı (incompletefreund) : % 50 Incompletefreund adJuvant içeriyordu.
Nutrient agarda üretilen gR suşu kültürleri, fi;:yoloJik tu.::.lusu ile toplandı
ve kontaminasyon kontrolu yapıldı. Kontamine olmayan kültürlerden elde edilen
mikrooıganizmalar bir kap ta toplantı. Öç difa fi;:yoloJik tuzlu su ile yıkandı
ve bir suspansiyon hazırlanarak dört kısma bö"lündü. Yukarıda adı geçen adjuvantlar bildirilen oranlarda katılarak aşılar hazırlandı. Bütün aşılar i x i09
mikroorganizma ımı ihtiva ediyordu.
L)gulanan aşılama planına göre 4 gruba ayrılmış ve numaralanmış 4
haftalık hayvanların boyun derisi altına 0.5 ml miktarlarda inokülasyonlar
yapıldı. Her aşı için 36 hayvan kullanıldı. Böylece 4 ayrı grupta toplam 144
hayvan aşılanmış oldu. Kontrololarak ta 30 hayvan ayrıldı. Aşılı hayvanlar
8 haftalık olduğunda her grubun yarısı yani 18'er hayvana ikinci aşılama uygulandı. Hayvanların bağışıklık durumları ikinci aşılamadan sonra, 4,. 12.
20. haftalarda uygulanan üç deneysel infeksiyonlarla ölçüldü. Bu infeksiyonlar
sonunda hem tek aşılı hayvanlarda hemde nit aşılarda elde edilen koruma
düzeyleri Grafik i de gösterilmiştir. Buna gö're; üç deneysel enfeksiyondan elde
edilen k01'llma oranlan yüzde (%) olarak şöyle açıklanabilir:
9R -+ Al (OHh ile aşılı hayvanlardan tek aşılılarda k01'1lmaoranları
(%) 100, 100, 50 çift aşılılarda koruma oranları (%) 100, 100, 83. 9R
-+ Freund incomp. ile aşılı hayvanlardan tek aşılılarda koruma oranları (%)
83, 66, 66, çift aşılılarda koruma oranları (%) 83, 83, 83. gR --;-saponin
ile aşılı ha)'vanlarda koruma oranları (%) 83, 33, 16, çift aşılılarda koruma
oranları (%) 100, 66, 33. gR -+ levamisole ile aşılı hayvanlardan tek
aşılılarda koranları (%) 83, 66, 16 çift aşılılarda koruma oranları % 100,
100, 33.
Sonuç olarak hayvanlar 28 haftalık iken 9R -;- Al (OHh ve 9R -+ İnc.
freund adj. aşılar ile çift aşılı hayvanlarda bağışıklığın koruyucu düzeyde olduğu
anlaşılmaktadır. Aşılamalardan ve deneysel iıifeksiyonlardan ö'nceuygulanan kan
testlerinde agglütinin titresi tespit ediIemedi. İryeksiyonlardan sonra ölen hayvanlarda patojenik S. gal!inarum suşu izole edildi. Buna karşın her enfeksiyon
denemesinden sonra ölmeyen hayvanlar 21. gün kesildi ve incelendiler. Bu hayvanlarda paptolojik d(~işiklik görülmedi, ancak agglütinin tilresi tespit edildi